Глоссарий абсолют монархия

ҚОНУНЧИЛИК ТИЗИМИ - 1) бу ҳуқуқий нормаларнинг ифодаланиш шаклини ўзида акс эттирган ҳуқуқ манбаларининг мажмуидир; 2) ҳуқуқ манбаларининг тузилишини, яъни норматив-ҳуқуқий актлар тизимини ифодаловчи ҳуқуқнинг ташқи шакли - кўринишидир. Қ.т. қуйидаги қонунчилик тузилмаларини (умумлашмаларини) ўз ичига олади: Биринчиси бу қонунчилик соҳалари бўлиб, муайян ҳуқук соҳасининг предмети ҳисобланган ижтимоий муносабатларнинг айнан муайян турини тартибга солувчи нормалар тушунилади (мас., ер, оила, жиноят қонунчилиги ва шу к.). Иккинчиси, бу қонунчилик соҳаси ичидаги йирик тузилма бўлиб, соҳавий ижтимоий муносабатларнинг муайян турларини тартибга солувчи ҳуқуқ институтини ифодалайди (мас., фуқаролик қонунчилиги соҳасининг таркибига кирувчи муаллифлик, мерос, ҳадя, олди-сотди, ижара институтлари). Учинчиси, бу мазмунига кўра ижтимоий ҳаётнинг нисбатан мустақил соҳаларини ташкил этувчи турли ижтимоий муносабатларни тартибга солувчи, бир неча ҳуқуҳ соҳаларига оид ҳуқуқ нормаларини ўз ичига олувчи қонунчиликнинг комплекс соҳалари (мас., транспорт, ҳарбий, темир йўл муносабатларига оид қонунчилик).
ҚОНУНЧИЛИКНИ ТИЗИМЛАШТИРИШ - норматив-ҳуқуқий актларни тартибга солиш ва такомиллаштириш бўйича амалга ошириладиган фаолият бўлиб, уларни белгиланган ва ўзаро ички боғланган тизим ҳолига келтиришни англатади. Қ.т. қонуний тартибга солишни такомиллаштириш, қонунчиликни эскирган актлар ва ўзаро қарама-қарши нормалардан ҳалос қилиш, норматив ҳужжатлардан фойдаланишни енгиллаштириш ва соддалаштириш, жамиятнинг ҳуқуқий маданияти ва ҳуқуқий тарбияси даражасини оширишда катта аҳамиятга эга. Қ.т. нинг мақсади ҳуқуқий ҳужжатларни тартибга солиш, бир тизимга келтириш, уларни фойдаланиш учун қулай қилиб (муайян бўлим, рукнлар асосида таснифлаб) жойлаштиришдан иборат.
КОНФЕДЕРАЦИЯ - бу сиёсий, ҳарбий, иқтисодий ва бошқа мақсадларга эришиш учун ташкил қилинадиган давлатларнинг муваққат иттифоқидир. Конфедерациянинг қуйидаги белгиларини кўрсатиш мумкин: а)конфедерация суверенитетга эга бўлмайди, чунки бу тузилма тўла ички ва ташқи суверенитетга эга бўлган мустақил давлатларнинг иттифоқидир; б) конфедерацияда марказий давлат аппарати ва ягона қонунчилик тизими мавжуд бўлмайди; с) конфедерация доирасида у ёки бу муаммоларни ҳал қилиш борасидаги ишларни мувофиқлаштиришга қаратилган иттифоқ органлари ташкил этилиши мумкин; д) конфедерацияга бирлашган давлатларнинг фуқаролик тизими сақланиб қолинади лекин бу давлатларнинг фуқаролари конфедерация ҳудудида эркин харакатланиш (виза ва бошқа расмиятчиликларсиз) ҳуқуқига эга бўладилар; е) конфедерацияда ягона солиқ тизими, ягона бюджет ва ягона армия мавжуд бўлмайди, лекин конфедерация субъектлари муайян муддатга ягона пул тизими, божхона қоидалари, давлатлараро кредит сиёсати, конфедерация мақсадлари учун бюджет тизимини ташкил қилишлари мумкин; ж) конфедератив давлатлар узоқ муддат сақланиб қолмайди бунда у ё федерацияга айланиши ёки умуман тарқалиб кетиши мумкин.