Gimnastika (yakkakurash, koordinatsion va siklik sport turlari)

§ (

460-rasm. Oyoq uchida	461-rasm. Xodada baladlikni o‘zgartirib
ynrish	oldiga va orqaga yurish

Г; I

562-rasm. Kupe holatida	463-rasm. Boidirni	464-rasm. Tayanib
yurish	ko‘tarib	cho‘qqayshidan oldiga va
		orqaga yurish
		bukilish holatiga o‘tish
•ft?
i f .

Ш Ш

a ШШ& ' V'5-*

465-rasm. Mashqni tashlanishga bog‘lash

467-rasm. Tana bilan to‘lqin hosil qilish

471-rasm. «Pike» holatida muvozanat 472-rasm. «Passe* holatida muvozanaf

474-rasm. Bitia tizzada muvozanat
saqiash

475-rasm. Tovondan ushlab you	476-rasm. Orqada muvozanat
bilan muvozonat saqiash
	saqiash

477-rasm. Bir oyoqda past siltash

rasm. Yakkacho‘pga bir oyoqda tayanib cho‘qqayib bir oyoq yonda
holatiga sakrab ehiqish /

480-rasm. Tayanish holatidan sakrab chiqib tayanib o‘tirish
■ H i

. . .
481-rasm. Bir oyoqda

tayanib cho‘qqayish

holatiga sakrab chiqish

482-rasm. Qadam
tashlab sakrab toshish

483-rasm. Yonga to‘ntarilib qoiiarda tik turib sakrab tushish

11.10. Dastakli otda bajariladigan mashqlar
Dastakli ot (siltanish va aylantirishlar)da bajariladigan mashqlar erkaklar gimnastika ko‘p kurashining eng murakkab turlaridan biri hisoblanadi. Dastakli otda bajariladigan mashqlarning xususiyatlari quyidagilardan iborat:
Dastakli otda bajariladigan barcha mashqlar tayanib ijro etiladi, bu esa yelka bo‘g‘ini va tananing yuqori qismlaridan katta

kuch sarflashni talab qiladi. /

Dastakli otda bajariladigan mashqlar bir qo‘lda tayanish va ikki qo‘lda tayanish fazalarining navbatma-navbat almashinishi bilan bog‘liq; bunday navbatlanish muvozanat saqiash shartini qiyinlashtiradi, chunki tananing doimo harakatlanib turadigan umumiy og‘irlik markazi (UOM)ni yuqori kattaroq, goho nisbatan kichikroq tayanish maydoni ustida ushlab turish zarurati tug‘iladi. Bu gimnastika asosiy bosqichda qo‘llaniladigan oddiy mashqlami

qUadT*^ ha'' 1yaxshi koordinatsiya qilishni talab

3. Dastakli otda siltanishlarda asosiy	. .	i v	h —
da o‘rganiladigan) frontal yuzalikda sodir bo‘ladi.

Dastakli otda quyidagi ushlash usullaridan foydalaniladi (qo‘shpoyada tavanishda ushlash usullariga batamom o‘xshash):
oddiy ushlash; b) bir qo‘l bilan teskari ushlash («qo‘shpoya-larda tayanib ushlash usullariga» qaralsin).

Asosiy mashqlar:

Tayanish holatidan bir tomonlama ichkariga va orqaga siltanib o‘tish «o‘ng oyoq bilan o‘ng tomonga» (484-rasm). 0 ‘ng tomonga siltanishda ikkala oyoq oxirgi holatga yetishi bilanoq, o‘ng oyoq yon tomonga iloji boricha «o‘ng yelka balandligicha» yo‘naltiriladi.
Bunda butun gavdani chap tomonga ko‘chirish kerak, toki o‘ng qo‘lni dastadan qo‘yib yuborib, o‘ng oyoq oldinga ot ustidan siltanib o‘tilsin va iloji boricha tezroq o‘ng qo‘lni o‘ng sondan oshirib o‘tib, yana qaytib o‘ng dastadan ushlansin. Ikkala qo‘l bilan tayanish fazasida oyoqlar bilan chap tomonga siltaniladi, asosiy diqqat chap oyoq bilan siltanishga qaratiladi, (uni chap tomonga chap yelka balandligida ko‘tarish lozim). Chap oyoqni tushirayotib, u bilan o‘ng tomonga dastakli ot balandligida siltaniladi va o‘ng qo‘lni qo‘yib yuborib, o‘ng oyoqni ot ustidan siltab o‘tib, dastadan qayta ushlanadi. Shu holatdan chap tomonga siltanish boshlanadi va shunga o‘xshagan holda chap oyoq bilan oldinga siltanib o‘tiladi.

0 ‘rgatish:yaxlit o‘rgatish uslubi vositasida olib boriladi. Oldinga siltanib o‘tishda murabbiyga o‘ng son ostidan va ikkala qo‘l bilan tayanib, chap tomonga siltanishda chap son ostidan ko‘tarish tavsiya qilinadi.

Oyoqlarni kerib tayanishdan teskari yo‘nalishda siltanib o‘tish (o‘ng oyoq bilan chap tomonga siltanib o'tish). Minib tayanishdan chap tomonga siltaniladi (oldingi mashqqa qaralsin) va chap qo‘lni og‘irlikdan bo‘shatish uchun butun tana o‘ng tomonga vo‘nal - tiriladi.
Chap dastani qo‘yib yuborib, uning ustidan o‘ng oyoq oshirib o'tiladi va shu zahotiyoq dastadan ushlab olinadi. Buni iloji boricha tez, toki chap oyoq o‘zining oxirgi holatidan (yelka balandligidan) pastga tushib ketmasdan oldin bajarilsin.
‘rgatish: murabbiy shug'ullanuvchining orqasidan turib, o‘ng yon bilan orqaga siltanish vaqtida chap oyoqni imkoni boricha chap tomonga balandroq ko‘tarish uchun chap son ostidan ko‘taradi.

0 ‘igatishni quyidagi izchillikda olib borish tavsiya qilinadi:

o‘qituvchi yordamida 1—2. marta chap tomonga sil-tangandan keyin, o‘ng oyoq bilan chap tomonga siltanib o‘tib, okng qo‘l bilan oqaga sakrab tushish;
shu mashqning o‘zi,'faqat tayanish holatida;

«а» mashqini murabbiy yordamisiz bajarish;

siltanib o‘tib tayanish holatida qolishni mustaqil ijro etish.