G’alaba ko’ship qoniwlar

Sun a’wladi da’wirinde (960-1279) Qitaydin’ xaliqaraliq baylanislari ja’nede ken’eyedi ha’m ten’iz arqali Yaponiya ha’m Indoneziya m sawda alip baradi. U-Day dinaciyasi 907-960 jj hu’kimdarliq etedi.


Tema : Qitay
X ásirden suwdi bálentke shiǵarip beriwshi qurilmalardan paydalana basladi. XI á baslarinda egin maydanlariniń yarimi úlken feodallar qolinda toplandi.Qitayda erkin diyqanlardin’ kóbinde 30-40 mu jer bolg’an.Diyqanlar jilina 2 ret saliq to’legen.Jer salig’i sali yaki biyday menen to’lense, pille baqqan shan’araqlar saliqti gezleme m to’legen.
Kayfin,Chendu,Uchan qalalari Qitaydin’ iri sawda ha’m o’nermentshilik qalalari edi. O’nermentshiliktin’ a’sirese gu’lalshiliq,farfor buyimlar islew tarawi rawajlandi. Qıtaydıń qublasında toqıwshılar shayı gezlemelerdiń onlap túrlerin tayarlaǵan. Jipekten shayi syuzano – panno toqiw XII a’ oylap tabildi. XIV a’ paxtadan gezleme tayarlawda rawajlana basladi.Aziya paxtasi watani Hindistan bolip,ol jerden Orta Aziyaǵa kelgen.Al Qitayg’a Orta Aziyadan barg’an.
Dáslep Qıtaydıń arqasında dúzilgen monǵollar mámleketi Xubilay da’wirinde Qıtaydı 1279-j toliq boysindirip Yuan a’wladina (1279-1368) tiykar saladi. Xubilay ma’mleketti basqariwdin’ qitaysha usilin qollansa da, jergilikli ha’meldarlardin’ xizmetinen waz keshedi. Veneciyalı sayaxatshı hám sawdager Marko Polo Xubilay sarayinda joqari lawazimdi iyeleydi.
XIV á ortasında monǵollarǵa qarsı azatlıq háreketi baslanadı. 1351-j Xenan ha’m Shandun walayatlarinda diyqanlar ko’terilisi baslanadi.Og’an monax Shju Yuan Shjan basshiliq etedi.Ol 1368-j mong’ollardan mamleketti azat etip Min imperiyasina tiykar saladi. Min a’skerleri Qaraqurim qalasin jandirip jiberedi.Bunda qitaylilarg’a oq da’ri porox ha’m toplardan ken’ tu’rde paydalaniw qol keldi.Mámleket xojalıǵın tiklew ushın ónerment hám sawdagerlerden alınatın salıqlar kemeytirilip, qullardi azat etiw haqqinda nizam qabil etiledi.