4-Lekciya Internet-buyımlar (IoT) hám Internetnano-buyımlar Joba

4-Lekciya


Internet-buyımlar (IoT) hám Internetnano-buyımlar


Joba :
1. Internet-buyımlar (IoT)
2. Internetnano-buyımlar

Buyımlar Internettiń ajıralmas bólegi – bul Internet standartları hám mexanizmlerinen paydalanǵan halda hár túrli obektlerdiń (“buyımlar”) óz-ara tásirin támiyinleytuǵın, máselen, bir ǵana URI resurs identifikatorı. (Uniform Resource Identifier), HTTP gipertekstli uzatıw protokolı (HyperText Transfer Protocol), tarqatılǵan baǵdarlama arxitekturasın jaratıw usılı REST (Wákillik jaǵdayın uzatıw) hám basqalar. Tiykarınan, IoT koncepciyasınıń baǵdarlama dárejesinde qollanılıwın támiyinleydi. Veb-qosımshalardı islep shıǵıwǵa qaratılǵan bar bolǵan arxitektura sheshimleri.

Basqasha etip aytqanda, aqıllı buyımlar yamasa olardı basqarıw maǵlıwmatlarına WWW-betleri arqalı kiriw múmkin. 4.1-súwrette brauzer arqalı Internettegi arnawlı betten paydalanıp, sımsız sensorlar tarmaǵındaǵı jaqtılıq sensorı maǵlıwmatların oqıw yamasa sensordaǵı tórtinshi kórsetkish reńin ózgertiriw mısalı kórsetilgen.

4.1-súwret. Sensorlı tarmaq qurılmaları menen óz-ara web qatnasıqlarına mısallar

IoT -tıń tiykarǵı qásiyetleri:

1. HTTP protokolı maǵlıwmat uzatıwdıń transport mexanizmi retinde emes, bálki qosımsha retinde isletiledi, sebebi ol dástúriy WWW xızmetleri ushın isletiledi.
2. REST baǵdarlamalastırıw interfeysi (RESTful API dep da ataladı ) arqalı sanalı (aqıllı) obektlerdiń sinxron islewin támiyinleydi hám ádette Resurslarǵa baǵdarlanǵan arxitekturaǵa (ROA) ámel etedi.
3. Tiykarınan atom sıyaqlı standart veb-texnologiyalardan paydalanǵan halda sanalı obektler ushın asenkron jumıs rejimin usınıs etedi, ol jaǵdayda veb-saytlardaǵı resursların xarakteristikalaw formatı hám olardı baspadan shıǵarıw protokolı yamasa veb-model sıyaqlı maǵlıwmatlardı uzatıw mexanizmleri bar. Turaqlı HTTP jalǵanıwı veb-serverge brauzerden qosımsha sorawlarsız maǵlıwmatlardı jiberiw imkaniyatın beretuǵın kometa qosımshası.
Bul IoT funkciyaları sanalı obektlerdiń Internette ańsat óz-ara islewine múmkinshilik beredi hám olar sanalı obektler funkciyalarına kirisiw hám qollap-quwatlaw ushın izbe-iz interfeysti támiyinleydi.
IoT koncepciyasınıń semantik tarmaq ideyası menen ulıwmalıǵı bar - bul pútkil dúnya tarmaǵınıń baǵdarı bolıp, onıń maqseti maǵlıwmattı mashinaǵa qayta islew ushın sáykes formada usınıw bolıp tabıladı. " Semantik veb" termini birinshi ret 2001 jıl may ayında Tim Berners-Li (World Wide Web oylap shıǵarıwshısı) tárepinen kiritilgen. Semantik Internet koncsepciyası World Wide Web Consortium (W3C) tárepinen qabıl etilgen hám úgit-násiyat (targ'ib) etilgen.
HTML -betlerge tiykarlanǵan Internette maǵlıwmatlar betler tekstine jaylastırılǵan hám brauzer járdeminde adam tárepinen alınadı. Semantik Internet, kerisinshe, ontologiyalar járdeminde maǵlıwmattı semantik tarmaq formasında jazıwdı názerde tutadı. Ontologiya - bul kórip shıǵılıp atırǵan pán tarawındaǵı (klasslar) túsiniklerdiń rásmiy anıq táriypi. Ontologiya, individual klasslar mısalları kompleksi menen birgelikte bilimler bazasın quraydı. Sonday etip, klient baǵdarlaması tuwrıdan-tuwrı Internetten faktlerdi shıǵarıp, olardan logikalıq juwmaqlar shıǵarıwı múmkin. Semantik veb-tarmaq HTTP protokolı hám URI -lar járdeminde Internet penen parallel hám joqarıda isleydi.
Semantik veb-sayt tárepinen usınıs etilgen barlıq artıqmashılıqlarǵa qaramay, onı tolıq ámelge asırıw múmkinligine gúman bar.
Buǵan insan faktorı menen tosqınlıq jasawı múmkin bolǵan túrli sebepler kórsetilgen (adamlar metadata menen hújjetlerdi saqlaw ústinde islewden qashadı, metadata haqıyqatı máseleleri ashıq qaladı hám taǵı basqa ). Bunnan tısqarı, metadatani ol yamasa bul tárzde tariyplew zárúrligi maǵlıwmatlardıń tákirarlanıwına alıp keledi. Hár bir hújjet eki nusqada dúziliwi kerek, sonıń menen birge, mashinaǵa baǵdarlanǵan formatda adamlar oqıw ushın belgilengen.