Европейский Централный Банк (ецб)

Англия Банки назорат функциясини қуйидаги йўллар билан амалга 
оширади : 

дастлаб молиявий муассасаларнинг банк хизмати бозорига 
чиқишини тартибга солиш йўли билан назоратни амалга оширади. 
Банкларнинг ташкил қилиниши банк қонунчилиги билан тартибга 
солинади. Мисол учун, банклар учун дастлабки капиталнинг минимал 
миқдори 5 миллион фунт стерлингдан ва бошқа кредит институтлариники 
1 миллион фунт стерлингдан кам бўлмаслиги зарур;
 

банклар учун иқтисодий нормативларни ва фаолият нормаларининг 
ўрнатилиши ҳамда уларга риоя қилинганлиги устидан ҳужжатли 
текширувни амалга ошириш йўли билан; 

жойларда инспекцион текширув ўтказиш билан (Англияда бу 
мажбурият ташқи аудитга юклатилган); 

аниқланган камчиликларни бартараф қилиш бўйича кредит 
муассасаларига талабномалар қўйиш ва банклар томонидан уларнинг аниқ 
бир белгиланган муддатда бажарилишини назорат қилиш; 

зарурият бўлганда кредит муассасаси фаолиятига аралашиш. 
Банк назоратини такомиллаштириш.
 
Бэрингс ва Банк оф кредит энд коммерс интернешнл банкларининг 
банкротликка учраганлиги банк назорати тизимининг заиф жойлари 
борлигини кўрсатиб қўйди, шунинг учун ҳам лейбористлар томонидан 
Англия Банки қаттиқ танқид остига олинди, ҳаттоки улар Англия Банкидан 
назорат функциясини тортиб олиб ва уни банк комитетига бериш таклифини 
киритдилар. Лекин Британия банк уюшмаси бунақанги чора-тадбирга қарши 
чиқди, чунки молия тизимининг барқарорлигини таъминлаш бўйича 
вазифалар ва улар томонидан банк назоратини амалга ошириш чамбарчас 
боғлиқдир. Собиқ “Артур Андерсон” консалтинг фирмасининг таклифига 
асосан Англия Банки назорат департаментини қайта ташкил қилишни 
режалаштирди, ҳамда ҳозирги замон технологияларини фаол қўллай 
бошлади. Бир вақтнинг ўзида Банк ва “Артур Андерсон” вакиллари 
таъкидладиларки, Буюк Британияда банк назорати фалсафасини тубдан 
ўзгартириш зарурияти йўқ. Эндиликда назорат органлари банклар тўқнаш 
келадиган рискларни мунтазам равишда инобатга олишлари зарур. “Артур 
Андерсон” фирмаси, яъни “рискларни баҳолаш модели ва назорат 
инструментлари” тўғрисида махсус компьютер дастури ишлаб чиқди, Англия 
Банки уни келгусида амалда қўлламоқчи. Бир вақтнинг ўзида Банк назорат 
функциясини бажарилишининг сифати устидан доимий ички назоратни 
амалга оширишни режалаштирмоқда. “Артур Андерсон” банк ва молиявий 
компаниялар фаолиятини тартибга солинишини такомиллаштириш бўйича 
Англия Банкига тавсияномалар билан маъруза чоп қилишди. Маъруза 
хулосаларини “Йирик ўзгаришлар дастури” деб атаб, уни Банк маъқўллади. 
Англия Банки ишининг бу соҳадаги камчиликлари қуйдагилардир: 

---

71 
1.
йирик банкларнинг кенг тарқалган тармоқларини қўзатиш учун, 
назорат идораларининг ресурслари етмайди;
2.
депозитларни қабул қилувчи ва қимматли қоғозлар билан 
операциялар ўтказувчи фирмалар, банклар ва кўпгина ҳозирги замон 
молиявий институтлар уларни ўтказишда албатта рискларга тўқнаш 
келадилар; 
3.
тартибга солувчи идоралар ҳамма вақт ҳам банклар қандай 
рискларга тўқнаш келишини аниқ тасоввур қила олмайди; 
4.
яқин вақтларгача тартибга солувчи идоралар ўзининг ишида 
суммали қўрсатгичларга таянар эди. Бошқаришда ночор жойларни 
аниқлаш ва ички назорат жуда муҳим вазифаларни ўзида 
мужассамлаштиради. Уларни ўзгартиришни Англия Банки эълон қилди, 
келгусида у молиявий инструментлар билан амалга ошириладиган 
соҳадаги инспекторлар ва экспертларни янада кўпроқ жалб қилишни кўзда 
тутмоқда. Банкларни мониторинг қилишнинг янги усуллари ишлаб 
чиқилмоқда. Бу ислоҳотлар натижасида Англия Банкининг назорат 
соҳасига сарфлайдиган ҳаражатлари (1997 йилда 35 млн. фунт стерлинг 
эди) 7-8 миллион фунт стерлингга кўпайиши мумкин.