Ensiklopediyasi

B1RMA 
- qarang 
Myanma.
BIZNES
Aziz bolajonlar, orangizda kitob o'qishga 
yoki zangori ekran qarshisida o'tirib, sargu- 
zasht filmlar tomosha qilishga qiziqmaydigan- 
lartopilmasa kerak. Ularda bir mamlakatdan 
ikkinchi mamlakatga cheksiz cho'l-u biyobon- 
larni, tog'-u toshlarni ortda qoldirib karvonlar 
yurishi ham tasvirlanadi. Bu karvonlarning 
egalari odatda mulkdorlar yoki savdogarlar 
bo'lib, ular odamlarga zarur bo'lgan turli-tu- 
man mollarni bir joydan ikkinchi joyga olib 
borib sotish bilan shug'ullanadilar. Ularni 
hozirgi biznesmenlarning o'tmishdagi vakillari 
deyish mumkin.
«Biznes» so'zi o'zbek tiliga ingliz tilidan kir- 
gan bo'lib, tadbirkorlik, daromad keltiradigan
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

yoki boshqa naf beradigan xo'jalik faoliyati, 
tijorat, pul topish, foyda ko'rish maqsadlarida 
biron ish bilan band bo'lish ma’nolarini ang- 
latadi. Shunday ish bilan mashg'ul bo'lganlar 
esa «biznesmen» deyiladi. Biznes tashab- 
buskorona iqtisodiy faoliyatni talab etadi, biz­
nesmen ko'riladigan foyda-zararni o'z zim- 
masiga olib tavakkalchilik bilan o'z mablag'i 
yoki qarzga olingan mablag' (dastmoya) hiso- 
biga ish boshlaydi. Ishning asosida foyda 
ko'rish va o'z ishini rivojlantirish maqsadlari 
turadi. Ayni paytda biznes davlat qonunlariga 
xilof bo'lmagan faoliyatni nazarda tutadi.
Biznes faoliyat yoki xo'jalik yuritish 
ko'lamiga qarab yirik, o'rta va kichik biznes- 
ga bo'linadi. Yirik va o'rta biznesga asosan 
yirik korxonalar kiradi. Kichik biznes sharoit- 
ga tez moslashuvchanligi bilan ajralib turadi, 
chunki bu sohadagi faoliyat katta mablag' ta­
lab qilmaydi. Hozirgi iqtisodiyoti rivojlangan 
mamlakatlardagi «Ford», «Nissan», «Soni», 
«Mersedes» kabi yetakchi kompaniyalarning 
asoschilari, «Microsoft word» kompyuterlari 
va unga dasturlar ishlab chiqaradigan miliar- 
der B. Geyts kabilar dastlab ishni kichik biz- 
nesdan boshlaganlar (masalan, sartaroshxo- 
na, konserva sexi ochish, gulchilik bilan 
shug'ullanish kabilar). Kichik biznes samara- 
li bo'lganidan hozirgi davrda jahon miqyosi- 
da keng tarqalgan. O'zbekistonda ham biz­
nes taraqqiy topmoqda, chunki uni rivojlanti­
rish uchun yetarli sharoit yaratilgan, banklar 
xizmati, maxsus yordam jamg'armalari tash­
kil etilgan, biznesmenlarga davlat tomonidan 
imtiyozlar belgilangan.