|
2 - LABORATORIYA ISHI
UZLUKSIZ ISH REJIMIDA ISHLAYDIGON ANDOZAVIY SANOAT MEXANIZMLARI ELEKTR YURITMASINI TADQIQOTLASH
I. ISHNING MAQSADI.
Uzluksiz yuk tashish mexanizmlarini elektr jihozlari va elektr yuritmalarini boshqaruv sxemalari bilan tanishish.
II. ASOSIY MAHLUMOTLAR.
Uzluksiz yuk tashish mexanizmlar texnologik jarayonda qatnashayotgan koʻmaklovchi mexanizmlarni bir guruHi Hisoblanadi.
Ular mashinasozlik korxonalarda konveyer yoki transportyor sifatida keng qoʻllanadi. Sochiluvchan yukni (qum, tuproq va H.k) mahlum masofaga uzatib berish uzluksiz yuk tashish sistemalar, yahni ketma –ket ulangan bir necha transportyorlar yoki elevatorlar orqali bajarishi mumkin. Bu sistemalar asosiy ishlab chiqaruvchi mexanizmlar bilan oʻzaro bog`lashgan boʻlib, texnologik jarayonida oʻziga xos vazifasini bajaradilar.
Misol qilib bir necha transportyorlardan iborat boʻlgan sistemani koʻrib chiqamiz. Tashilayotgan yuk –sochiluvchan material turi.
Uzatilayotgan yuk konveyer ustida toʻplanib qolmasligi uchun yuk tashish sistemani yurgizilishi oHirgi transportyordan boshlanib ketma-ket ulash bilan amalga oshiriladi. Yuk tashish sistemaning elektr yuritmalarini aytib ketilgan ketma ketlikda yurgizish uchun boshqaruv sxemasida blokirovkalar mavjuddir. Blakirovka ikki turlarga, yahni bog`langan va bog`liq boʻlmaganlarga ajratiladi. Bog`langan blakirovka yuritma dvigatelini faqat oʻzidan oldingi dvigatel ulanganidan keyin ishlashini tahminlaydi. Boshqaruv sxemada bog`liq boʻlmagan blokirovka qoʻllanganda esa yuritmaning navbatdagi dvigateli, oldingi dvigatel manbaadan uzilganda, ishlaydi. (Yahni bunda yuritmaning ikki dvigateli bir vaqtning oʻzida ishlashi mumkin emas).
Bog`lanagan va bog`liq boʻlmagan blakirovkalarni sxemalari 1 a) rasmda berilgan.
1a-rasmda bog`langan blakirovka qoʻllangan. “Yurgizish-1” knopkasi bosilganda, birinchi 1 Myu magnit yuritgich zanjiri ulanib D1 dvigatel ishga tushadi. SHu joyning oʻzida ikkinchi 2MYu magnit yuritgichi zanjirdagi 1MYu kontakt yonadi va bu bilan u 2MYu choʻlg`amni manbaaga ulashga tayyorlaydi. “Yurgizish-2” knopkasi bosilganda ikkinchi magnit yuritgichni 2MYu zanjiri ulanadi va D2 dvigatel elektr tarmog`iga ulanadi.
1b-rasmda koʻrsatilgan sxema bog`liq boʻlmagan blakirovkani ifodalaydi. Bu sxema boʻyicha “Yurgizish-1” knopkasi bosilganda 1MYu kontaktori manbaaga ulanib D1 dvigatelni ishiga tushiradi va ikkinchi 2MYu magnit yuritgich zanjiridagi oʻzini blok-kontaktini ochadi. Natijada D1 va D2 dvigatellar parallel ishlashi mumkin emas, yahni biri ishlaganda, ikkinchisi uzilgan Holatda boʻladi.
Qoʻllanmani 2a- rasmida uch transportyordan iborat boʻlgan uzluksiz navbatdagi yuk tashish sistemasining
kinematik sxemasi koʻrsatilgan. Yuqorida aytib oʻtilganidek, yukqabul qiluvchi transportyorda toʻplanib qolmasligi uchun tashish sistemaning transportyorlarini yurgizilishi yukni yetkazib berish yoʻnalishga nisbatan qarama qarshi ketma –ketlikda amalga oshiriladi. Sistemaning toʻxtatilishi yuk qabul qiluvchi transportyordan boshlanib transportyorlar yukdan boʻshagandan soʻng, oxirgi transportyor toʻxtatiladi.
III. LABORATORIYA STENDINING TUZILISHI VA ISHNI BAJARISH TARTIBI.
Uzluksiz yuk tashish sistemaning elektr jiHozlarini va boshqaruv sxemasini mashg`ulot davomida oʻrganish uchun 2b, v –rasmda koʻrsatilgan sxema yig`ilishi kerak.
ISHNI BAJARISH TARTIBI QUYIDAGICHA:
1. Uzluksiz yuk tashish sistemaning elektr va texnologik sxemalarini oʻrganib chiqib, elektr jiHozlarni (dvigatellarni, oʻlchov va Himoya asboblarni) texnik mahlumotlarni yozib oling.
2. 2-rasmda berilgan sxemani yig`ib, yuritmani ishga tushiring.
3. 1a, b rasmlarda koʻrsatilgan bog`liq va bog`liq boʻlmagan blokirovka sxemalarini oʻrganib, amalda sinab koʻring.
4. Bajarilgan tajriba boʻyicha Hisobot yozing, bunda:
a) Blokirovkalarni ishlash tartibi;
b) uzluksiz yuk tashish sistemaning boshqaruv, kinematik va texnologik sxemalari;
v) tekshirish savollariga javoblar oʻz ifodasini topgan boʻlishi kerak.
IV. TEKSHIRISH SAVOLLARI.
1. Uzluksiz yuk tashish sistemalarni yurgizishda yuritmalariga qanday talablar qoʻyiladi?
2. Yuk tashish sistemalarning boshqaruv sxemasida qoʻllanadigan bog`liq va bog`liq boʻlmagan blokirovkalarni vazifalari va farqiga va ulardagi farqlar qanday?
3. Uzluksiz yuk tashish sistemalarni transportyorlari qaysi ketma-ketlikda yurgiziladi va toʻxtatiladi?
4. Uzluksiz yuk tashish sistemalarning elektr boshqaruv sxemasida qanday Himoyalar qoʻllaniladi?
Do'stlaringiz bilan baham: |
