Buxoro – 2022 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi

Avtomatlashtirilgan yig`uv tizimi.
Avtomatlashtirilgan yig`uv tizimidagi uskunalar, avtomatlashtirish qurilmalar va kullaniladigan asboblar tavsifiga kura, ularni avtomatlashtirilgan mashinalarning maxsus sinfiga taalluklidir. Bunday bulishiga sabab yig`ish jarayoni asosan kulda bajarilishi va avtomatning asosiy vazifasi esa kul mehnati xarakatlarini bajarmogi darkor.
Yigilaetgan detalning ulchami chetga chiksa, oddiy yig`ishda moslashtirish (prigonka) ga olib keladi, avtomatlashgan yig`ishda esa ishni tuxtatishga olib keladi. Shuning uchun avtomatlashtirilgan yig`uv tizimni eki uchastkani loyixalash davrida maxsulot konstruktsiyasini va cheklamalar (dopusklar) mikdorini kurish kerak.
Avtomatlashtirilgan yig`uv tizimi deb, yig`ish texnologik jarayonning xamma operatsiyalarini tulik bajaradigan avtomatlashtirilgan vositalar sistemasi tushuniladi, bular: tuyintirish (pitanie), transportlash (tashish), orientirlash, utkazma xosil kilish (sopryajenie) va maxkamlash (zakreplenie) va bularni xammasi odam katnashmasligi darkor.
Avtomatlashtirilgan yig`uv tizimida avtomatlashtirilgan uchastkalar va tizimlar katorida ayrim operatsiyalarda kul mehnati kullaniladi, chunki ularni avtomatlash kup vakt va anchagina xarakatlarga olib keladi.
Xar qanday yig`ish avtomati, avtomatlashtirilgan uchastkalar, avtomatlashgan yig`ish tizimi orientirlash qurilmasi bilan ta’minlangan bulib, 5.2 rasmda kursatilgan, aynan bunkerli eki magazinli qurilmalardir. Ular detalga kerakli yunalishlarni ta’minlaydi va tuyintirish navchasiga etkazib beradi; tuyintiruvchi (pitatel) qurilma, kaysiki detalni yig`ish zonasiga etkazib beradi; yig`ishni amalga oshiruvchi qurilma eki mexanizmlar; yig`ilgan utkazmani maxkamlovchi mexanizmlardir.
Shunday kilib, yig`ish jarayonini avtomatlashtirishg operatsiyalar sonini kamaytirishga, yig`uvchi – ishchilarni sonini kamaytirishga va ish unumdorligini oshirishga olib keladi.

5.2 - rasm.

Nazorat savollari:

1. 
   Yigish texnologik jarayoni nima?
   
2. 
   Yigish texnologik jarayonlarni mexanizatsiyalashtirishni asosiy masalalarini ayting.
   
3. 
   Yigish texnologik jarayonlarni avtomatlashtirishni asosiy masalalarini ayting.
   
4. 
   Avtomatlashtirilgan kompleks degani nima?
   
5. 
   Yigiluvchan koeffitsient nimaga teng?
   
6. 
   Sex eki zavodda yig`ish ishlarini mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish darajasi tavsiflovchi koeffitsient nimaga teng?
   
7. 
   Ayrim ishchi joyining mexanizatsiyalash tavsifini ifodalovchi koeffitsient qanday aniklanadi?
   
8. 
   Kompleks ishlab chikarish jarayonining avtomatlashtirishning darajasi qanday aniklanadi?
   
9. 
   Yigish jarayonini mexanizatsiyalash va avtomatlashtirishning asosiy kiyinliklarini ayting.
   
10. 
    Avtomatlashtirilgan yig`ish texnologik jarayonini asosiy davrlarini ayting.