Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик

 
1.8. Og`iz bo`shlig`i gigiyenasi qoidalari.

---

278 
Bugungi kunda asosiy stomatologik kasalliklar profilaktikasida og`iz 
bo`shlig`i gigiyenasi eng asosiy, samarali tadbir ekanligi to`liq isbotlangan. 
Muntazam ravishda tishlarni tozalash, ularni tish yumshoq karashlaridan tozalab 
borish shu bilan birgalikda milklarni mexanik tarzda uqalashini (massajini) amalga 
oshirish emalning fiziologik tarzda me’yorida yetilishini ta’minlaydi. Og`iz 
bo`shlig`i gigiyenasi tish qattiq to`qimalari xususan emal qavatini paradont 
to`qimalarini fosatlar, kaltsiy, mikroelementlar, ftor va vitaminlar bilan boyitib, 
ularni noxush tashqi muhit ta’sirotlariga nisbatan turg`unligini oshiradi. Tish 
tozalash paytida milklarni muntazam mexanik massaji ularda qon aylanishini 
yaxshilaydi, shu bilan parodont to`qimasining oziqlanishini kuchaytiradi, modda 
almashinuvini jadallashtiradi. Bugungi kunda yer shari aholisi o`rtasida kariyes 
kasalligini keng tarqalganligini inobatga olib, bu kasallikni bevosita chaqiruvchi 
asosiy sabablar og`iz bo`shlig`ida, tishlar yuzasida (karashlar, mikroblar, ovqat 
qoldiqlari) ekanligini nazarda tutsak, og`iz
bo`shlig`i gigiyenasi, tishlarni 
muntazam tozalab turish kariyes kasalligini oldini olishda eng asosiy qurol ekanligi 
o`z-o`zidan namoyon bo`lishi sir bo`lmay qoladi. 
Og`iz
bo`shlig`ining shaxsiy gigiyenasi-tishlar yuzasidan, milklar sathidan 
yumshoq
karashlarni, ovqat qoldiqlarini gigiyenik vositalar yordamida qirtishlab 
tozalashdan iborat bo`lgan mexanik va kimyoviy jarayondir. Bunday tadbirni har 
bir inson shaxsan o`zi kuniga ikki marotaba ertalab, nonushtadan so`ng va kechki 
uyku oldidan bajarishi maqsadga to`liq muvofiq hisoblanadi. 
Og`iz bo`shlig`i gigiyenasiga muntazam ravishda rioya qilish har bir shaxs 
ma’naviyatining asosiy elementlaridan hisoblangan shaxsiy sanitariya madaniyati 
saviyasini ham oshiradi. Sanitariya madaniyati qiyin ish, o`tirib turish, muomala, 
nutq, tarbiya madaniyatlari bilan bir qatorda shaxsni kamolotga komil inson 
sifatida yetishida, sog`lom
avlod bo`lib vujudga kelishida muhim o`rin tutadi. 
Og`iz
bo`shlig`i shaxsiy gigiyenasi tadbirlarini samarali amalga oshirishda 
bugungi kunda juda ko`p gigiyena vositalari va predmetlaridan foydalaniladi. 
Og`iz bo`shlig`i gigiyenasini amalga oshirishda zamonoviy vositalardan 
foydalanibgina kolmasdan uni qay usulda bajarishni ham hisobga olish joizdir. 
Bugunchi kunda tishlarni tish cho`tkasi va pastasi bilan qay yo`sinda tozalashning 
qator usullari mavjuddir. Shulardan ayrimlarini quyida keltiramiz.