Асаб тизимини текшириш усуллари (методик қўлланма) Тошкент – 2002

Ёзувчи патологик рефлекслар.
Бабинский рефлекси: оёқ кафтига ўтмас игна билан чизилганда бош бармоқ юқорига букилиб, қолган бармоқлар елпигич сингари ёйилади.
Оппенгейм рефлекси: бармоқнинг ўрта фалангасининг ташқи юзасидан, болдирнинг олдинги юзасига қараб бармоқ юргизилса, оёқ панжасининг бош бармоги юқорига букилади.
Гордон рефлекси: болдир мускуллари сиқилганда оёқ панжасининг бош бармоги ёки хамма бармоқлар юқорига букилади.
Шеффер рефлекси : аҳилл пайи қаттиқ сиқилганда бош бармоқ юқорига букилади.


Букувчи патологик рефлекслар.
Россолимо рефлекси:
а) Пастки: бемор оёқ панжасининг II - ва V – бармоқ фалангалари юмшогига қисқа-қисқа урилганда бемор фалангаларини кафт томонга букади.
б) Юқори: бемор қўлининг II- ва V- бармоқлар фалангалари юмшогига урилганда бош бармоқни тезда кафт томонга букади.
Бехтерев - Мендель рефлекси: Неврологик болгача билан оёқ кафтининг ён юзалар бўйлаб III-IV бармоқ асосига урилганда, бемор II- ва V-бармоқлари томонига букади.
Жуковский рефлекси: оёқ кафтининг ўртасига урилганда, оёқ панжаси бармоқлари кафт томонга букилади.
Патологик рефлекслар, пирамида тутамининг шикастланишини, марказий фалажлик ёки парезини аниқлашда аҳамиятга эга.
Экстра пирамида системасига мия устуни ва катта ярим шарларда жойлашган кўп сонли ҳужайрали тузилмалар ва уларнинг афферент қисми ва эфферент бирикмалари киради. Э.С. нинг асосий қисми бўлиб катта ярим шарларнинг чуқур қаватида жойлашган, пўстлоқ ости тугунлари ва базал ганглиялар ҳисобланади. Пўстлоқ ости тугунлари тез бажариладиган ҳаракатларга тайёргарликни таъминлайди: У паллидар ва стриар системага бўлинади. Паллидар системага: pallidum, қора субстанция ва қизил ядро киради. Стриар системага: тишли ядро, putamen. Стриар система зарарланганда гиперкинетик-гипотоник синдром келиб чиқади, паллидар система зарарланганда эса акинетик-ригидли синдром келиб чиқади.