Ifo modelini ishlab chiqdi, uning asosida mehnat bozorida ishchi kuchiga bo'lgan talabning prognozi ishlab chiqiladi.
Ifo modelidan foydalangan holda quyidagilar prognoz qilinadi:
- iqtisodiy rivojlanish prognozi (YaIM);
- 21 ta kasb guruhlari bo'yicha iqtisodiyotning 22 ta tarmog'ida bandlikning kasbiy tuzilmasi prognozi.
Finlyandiyada mehnat bozorini prognozlash ta'lim xizmatlari bozori bilan chambarchas bog'liq holda amalga oshiriladi. Iqtisodiyotning kadrlarga bo'lgan ehtiyojlarini bashorat qilishda sifat va miqdoriy usullar qo'llaniladi. “Bandlik barometrlari”da natijalarni ko‘rsatgan holda hududiy miqyosda olib borilayotgan mehnat bozori va kasb-hunar ta’limi sohasini sifatli prognozlash alohida qiziqish uyg‘otadi. “Bandlik barometrlari” - bu iqtisodiyotning ishchi kuchiga bo'lgan ehtiyojini o'rganish va prognoz qilish uchun namuna olish usuli. Natijada ko'rib chiqilayotgan kasblar tanqis (ish izlovchilar yetishmaydi), muvozanatli (bo'sh ish o'rinlari va ularni to'ldirish uchun ariza beruvchilar soni teng) va ortiqcha (ish izlovchilar soni ko'p) ga tasniflanadi.
Xodimlarga bo'lgan ehtiyojni bashorat qilishda asosan statistik ma'lumotlardan foydalaniladi. "Bandlik barometrlari" ni yaratish tajribasi O’zbekistonda ulardagi ma'lumotlardan mehnat bozorini prognozlash tizimini shakllantirish uchun dastlabki ma'lumotlar sifatida foydalanish mumkin.
MDHning qator davlatlarida mahalliy va xorijiy tajribalar asosida mehnat bozorini prognozlash ham amalga oshirildi. Rossiya Federatsiyasida kasb-malaka guruhlari bo’yicha mehnat bozorini prognoz qilish tizimi shakllantirilgan. Rossiya Federatsiyasi Sog'liqni saqlash va ijtimoiy rivojlanish vazirligining buyrug'i bilan mehnat resurslari balansi prognozini ishlab chiqish metodologiyasi tasdiqlangan. Prognozni Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligiga manfaatdor federal ijroiya organlari, davlat byudjetidan tashqari jamg'armalar va Rossiya Federatsiyasi Markaziy banki ishtirokida ishlab chiqish topshirilgan.
Metodikaga muvofiq, mehnat resurslari balansining prognozi butun Rossiya Federatsiyasida kelgusi yil va rejalashtirilgan 2 yillik davr uchun iqtisodiy faoliyat turlari bo'yicha barcha bo'limlar ro'yxatiga muvofiq iqtisodiy faoliyat turlarining umumrossiya tasniflagichi (OKVED) bo’yicha ishlab chiqiladi. Mehnat resurslari balansining prognoz ko'rsatkichlari o'rtacha yillik statistik usullar, ekstrapolyatsiya va ekspert baholash usullari bilan hisoblanadi.
Rossiya Federatsiyasida mehnat resurslari balansi prognozini ishlab chiqish mehnat resurslari balansi, asosiy makroiqtisodiy ko'rsatkichlar, demografik rivojlanish ma'lumotlari, chet ellik mehnat muhojirlari soni, mehnatga layoqatli yoshdagi ishdan ajralgan holda o’iyotgan talabalar soni, shuningdek iqtisodiy faoliyat turlari bo'yicha iqtisodiyotda band bo'lganlar soni to'g'risidagi ma'lumotlarga asoslanadi.
Mehnat resurslari balansi prognozini ishlab chiqish quyidagi bosqichlardan iborat:
1.Mehnat resurslari sonini hisoblash mehnatga layoqatli aholi, mehnatga layoqatli yoshdan kichik bo'lgan ishlayotganlar soni, mehnatga layoqatli yoshdagi ishlamaydigan nafaqaxo'rlar soni, yoshi kattaroq mehnatga layoqatli nafaqaxo'rlar soni hamda xorijiy mehnat muhojirlari soni to'g'risidagi prognoz ma'lumotlari asosida amalga oshiriladi.
2. Iqtisodiyotda band bo'lgan aholi va iqtisodiyotda band bo'lmagan aholi uchun mehnat resurslarining taqsimlanishini hisoblash.
3. Mehnat resurslari balansini ularning sonini iqtisodiyotda band bo'lganlar va iqtisodiyotda band bo'lmaganlar soni yig'indisi bilan solishtirish yo'li bilan baholash.
Iqtisodiyotda band bo'lganlarning prognoz soni Rossiya Federatsiyasining ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishining prognoz ko'rsatkichlari (mahsulot va xizmatlar ishlab chiqarishning jismoniy hajmi indekslari, mehnat unumdorligi indekslari OKVED bo'limlari bo'yicha) asosida aniqlanadi.
Rossiya Federatsiyasi mehnat resurslari balansining prognozini ishlab chiqish qoidalarini tasdiqladi, unga muvofiq quyidagi ma'lumotlar mehnat resurslari balansi prognozini ishlab chiqish uchun asos bo'ladi:
- mehnat resurslari balansining hisoboti;
- demografik prognoz;
- Rossiya Federatsiyasining uzoq muddatli, keyingi moliyaviy yil va rejalashtirish davri uchun ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishining prognozi;
- iqtisodiyotda ro'y berayotgan tarkibiy o'zgarishlar tufayli mehnatni iqtisodiy faoliyat turlari o'rtasida qayta taqsimlash zarurati va mumkin bo'lgan ekspert baholari.
Rossiya Federatsiyasining mehnat resurslari balansi prognozini ishlab chiqish metodologiyasi asosida mintaqaviy usullar ishlab chiqilgan va qo'llanilgan.
