Kembrij ko‘p tarmoqli dinamik modeli (Cambridge Multisectoral Dynamic Model of the British Economy MDM) yordamida prognozlarni amalga oshiradi. Model iqtisodiyot strukturasini, energiya iste'moli va atmosferaga chiqindilarni chiqarishni tahlil qilish va bashorat qilishga qaratilgan. MDM modeli iqtisodiyotning 50 ta sektori kontekstida 25 ta jamlangan kasblar guruhi uchun bandlik prognozini ishlab chiqish imkonini beradi.
Iste'mol, investitsiyalar, bandlik, eksport va import ko'rsatkichlari, narxlar darajasi bo'yicha prognozlashning alohida modellari ishlab chiqilgan. Bandlikni prognoz qilish uchun kengaytirilgan kasb guruhlari uchun bandlik modellari, shuningdek, mehnatga umumiy va qo'shimcha talab modellari ishlab chiqilgan.
Bandlikni bashorat qilishda aholini ro'yxatga olish, ishchi kuchi statistikasi, ta'lim va fan statistikasi ma'lumotlaridan foydalaniladi.
Bandlikni prognozlash bosqichma-bosqich amalga oshiriladi. Birinchi bosqichda umuman iqtisodiyotda bandlik, ikkinchi bosqichda iqtisodiyot tarmoqlari bo‘yicha bandlik, uchinchi bosqichda iqtisodiyot tarmoqlari bo‘yicha kengaytirilgan kasblar guruhlari bo‘yicha bandlik bashorat qilinadi.
Germaniyada turli modellar bo'yicha iqtisodiyotning malakali kadrlarga bo'lgan ehtiyojining ikkita mustaqil prognozi ishlab chiqilgan. Interindustry FOR ecasting Germany (INFORGE) modeli Iqtisodiy tuzilmani o'rganish instituti tomonidan ishlab chiqilgan va qo'llaniladi. Model iqtisodiyot tarkibidagi o‘zgarishlarni o‘rganish, iqtisodiyot tarmoqlarini rivojlantirishning hududiy prognozlarini ishlab chiqish imkonini beradi. Hisob-kitoblar rasmiy statistika, statistik kuzatuvlar va milliy hisoblar tizimi asosida amalga oshiriladi.
INFORGE modeli kasb va malaka darajasi bo'yicha bandlik prognozini, shuningdek, mehnat bozorida ishchi kuchi taklifi prognozini o'z ichiga oladi. Prognozlash uch bosqichdan iborat:
1. Iqtisodiyotni 59 ta tarmoq’i bo‘yicha rivojlanishini prognozlash.
2. Ekstrapolyatsiya usuli bilan kasb guruhlari va kasb turlari bo'yicha ishchi kuchiga bo’lgan talabni prognozlash.
3. Aholining demografik va iqtisodiy faolligi prognozi asosida malaka darajasi bo'yicha ishchi kuchiga bo’lgan talabni prognozlash.
Iqtisodiyot tarmoqlarining rivojlanishini bashorat qilish uchun “xarajatlar - ishlab chiqarish” modeli qo'llaniladi, prognoz ko'rsatkichlari har yili yangilanadi, iqtisodiyot tarmoqlari bo'yicha federal yerlarni rivojlantirish va kasblar guruhlari bo'yicha iqtisodiyotning kadrlarga bo'lgan ehtiyojlari prognozlari ishlab chiqiladi.
Bandlik tadqiqotlari instituti
Do'stlaringiz bilan baham: |