Analitik reaksiyalarni o’tkazish sharoitlari

Osmotik bosim qonunlari
Pfefferqand eritmalarining osmotik bosimini o'lchab, u konsentratsiya va temperaturaga bog'liq ekanligini aniqladi. 1884- yilda De- Friz o'simliklar hujayrasida bo'ladigan osmos hodisasini tekshirdi. O'simliklar hujayrasi qattiq parda bilan o'ralgan bo'lib, bu parda yarim o'tkazgich vazifasini bajarar ekan. Hujayra ichidagi protoplazma pardaga yopishib turadi. Uning ichida hijayra eritmasi bo'ladi. Buni ko'rish uchun De- Friz o'simlikni tuzninh quyuq eritmasiga tushurdi. Bu vaqtda suv hujayradan eritmaga o'tishi sababli hujayra qisqarib o'simlik pardasi burushib qoladi. Bu hodisa plazmoliz deb ataladi. Eritma konsentrasiyasi sekin- asta kamaytirilib, plazmoliz hodisasi kuzatilmaydigan eritma olish mimkin bo'ladi. Bunday eritmaning osmotik bosimi hujayra ichidagi eritmaning osmotik bosimiga teng bo'ladi. Demak, ikki eritma o'zaro izotonik eritmalarni tayyorlash natijasida quyidagi qonunni topdi:
bir xil temperaturada turli moddalarning bir xil molyar konsentratsiyada olingan eritmalari bir xil osmotik bosimni ko'rsatadi. Boshqacha aytganda, ekvimolekulyar eritmalar o'zaro izotonik bo'ladi.
1886- yilda Vant-Goff Pfeffer natijalarining Boyl- Mariott va Gey- Lyussak qonunlariga o'xshashligini ko'rsatdi. Ana shu o'xshashlikka asoslanib, Vant- Goff eritmalarning osmotik nazariyasini yaratdi. Bu nazariyaga muvofiq, erigan modda eritma ichida xuddi gaz xolatiga o'xshagan xolatda bo'ladi. Pfefferning natijalaridan foydalanib, Vant- Goff eritmalarning osmotik bosimi uchun Medeleyev- Klapeyron tenglamasiga o'xshash quyidagi tenglamani taklif qildi:

PV=nRT

bu yerda
P- eritmaning osmotik bosimi;

V- eritmaning hajmi;
n- erigan moddaning gramm- molekulalari soni;
R- gaz konstantasi;
T- eritmaning absolyut temperaturasi.
Shu bilan u Avogadro qonuni ham eritmalar uchun tatbiq etilshi mumkinligini ko'rsatdi.
Vant-Goff o'z nazariyasini tubandagi qonun tarzida ta'rifladi:
agar erigan modda eritma temperaturasida gaz holatida bo'lib, eritma hajmiga teng hajmni egallaganda edi, bu gazning bosimi eritmaning osmotik bosimiga baravar bo'lar edi.Bu qonun eritmalarning osmotik bosimi konsentratsiya va absolyut temperaturagagina bog'liq bo'lib, eruvchi modda tabiatiga bog'liq emasligini ko'rsatadi.