Amea folklor institutu

Haqqa yaxın mekan - bu!
dile getirilen bu mısralar şairin Anadolu coğrafyasının zirvesi konumundaki Erzurum’u Allah’a yakın bir yer ve yüksekliği sebebiyle Allah’a ulaşmada bir merdiven olarak nitelendirmesi şairin vatan topraklarına verdiği değeri gözler önüne sermektedir. Bunda Erzurum coğrafyası üzerinde yaşayan insanların etkisinin olduğu da düşünülebilir.
Bura Darvaz deresi,
Gözeldi menzeresi,
Ulu Şindi, Ağbaba -
Tanrı payı heresi.
Boyalı - iman yéri,
Daşkesen - duman yéri,
Herşenin ocağıdı,
And yéri, güman yéri.
Mısralarının yer aldığı Darvaz Bayatıları şiiri de Hacılar’ın dinî unsurlara yer verdiği başka bir şiiridir. Vatan topraklarından Ulu Şindi ve Ağbaba’nın Allah’ın birer yeri olduğunu belirtmesi ve Boyalı’nın da din açısından önemli bir yer olduğunu sezdirmesi bizlere vatan toprakları üzerinde var olan dinî ögeleri göstermektedir. Bunda Ulu Şindi, Ağbaba ve Boyalı’da yaşayanların da etkisinin olduğu söylenebilir.
1.3. Millet ve Vatan Arasındaki Bağı Ortaya Koyan Unsurlar:
Milletin var olabilmek için duyduğu en büyük ihtiyaç coğrafyadır. Bu coğrafyanın üzerinde yaşayan millet ile bağının bulunması gerekmektedir. Hacılar şiirlerinde buna da dikkat çekmiştir.
Bağçası bağa bağlı,
Aranı dağa bağlı,
Kökü torpağa bağlı
Qarapapaq élleri.
Qarapapaq Élleri isimli şiirinde; bahçenin bağa, ovanın dağa, kökün ise toprağa bağlı olduğunu dile getirerek millet ve vatan yapılmış coğrafya arasındaki bağı ortaya koymaktadır. Yadlar İçinde isimli şiirinde bu bağı şu şekilde ortaya koymuştur:
Ot köke bağlıdı, yarpaq budağa,
İnsan soyköküne, bir de torpağa,
Adlar var şerefdi éle, oymağa,
Şükür ki, adın var adlar içinde.
Hacılar burada ot köke, yaprak dala nasıl bağlı ise insanın da toğrağa yani vatana bağlı olduğunu dile getirmektedir.
1.4. Coğrafyalar Arası İletişim, Kardeşlik, Hasret:
Borçalı ve Anadolu arasındaki kardeşlik, özlem bağlarını Valeh Hacılar şiirlerinde dile getirmiştir. Doğan Kaya’ya yazmış olduğu Vuruldum isimli şiirinde:
Doğan Kaya, mektubunu oxudum
Qelem alan ellerine vuruldum.
Ağ varaqda ağır éller danışdı,