Amaliy mashg`ulot№1. Mavzu: Ishlab chiqarishda ish kuni xronometraji,mehnatning og`irligi va keskinligi(zo`riqish) ni baholashni o`rganish

Havoning zichligi yoki solishtinna og'irligi. Havo tarkibidagi suv bug'larining bosimi havoning umumiy bosimiga nisbatan hisobga olmasa bo'ladigan qiymat tashkil qilishini hisobga olib, ideal gaz uchun quyidagi formulani yozish mumkin:
PL= G R T (1) bunda, P-havoning absolyut bosimi, kgs/m2; L-havo hajmi, m3; G-havoning og'irligi, kg; R-o'zgarmas qiymat, m.grad; T-Kelvin shkalasi bo'yicha absolyut harorat, grad. R ning qiymati quriq havo uchun 29,3 va suv bug'lari uchua 47 m gradni tashkil qiladi.
Havoning zichligi:
G p=-L (2) (1) va (2) formulami birlashtirib quyidagi formulani olish mumkin:
p p=-RT Havo bosimining absolyut miqdori 760 mm simob ustuni ekanligini hisobga olib va boshqa qiymatlami qo'ysak, bu formula yordamida havoning zichligini aniqlash mumkin.
Havoning absolyut va nisbiy namligi. Havo hajmining ma'lum birligi tarkibidagi havo bug'larining mlqdori havoning absolyut namligi deb yuritiladi va A bilan belgilanadi.Havoning absolyut namligi miqdor jihatidan havo bug'larining solishtirma og'irligiga teng.Havo tarkibidagi suv bug'larini ko'paytirib borsak havoning to'yingan holatiga erishamiz.
Ma'lum haroratdagi havoning absolyut namligini,havoning to'yingan miqdoriga nisbatini foizlar bilan ifodalangan miqdori havoning nisbiy namligi deyiladi.
Havo tarkibidagi suv miqdori.Havo tarkibidagi suv miqdori deb lkg quruq havo tarkibidagi ma'lum og'irlik miqdordagi suv parlarining bo'lishiga aytiladi. Bu tushunchani kiritishdan asosiy maqsad,havo namligini oshirish maqsadida quruq havoga suv bilan ishlov berish jarayonida hisob ishlarini yengillatishdan iborat. Bu miqdor quyidagicha aniqlanadi:
d= ~b p' x bunda,Psb-suv bug'larining bosimi;Px - quriq havo bosimi,760 mm si mob ustuni.Psb-ni quyidagi formuladan topish mumkin bunda,Psb-suv parlarining solishtirma og'irligi.Nam havo tarkibidagi issiqlik miqdori (entalpiya).Entalpiya deb lkg quriq havoga keltirilgan quriq havo va suv parlari tarkibidagi issiqlik miqdorlari yig'indisiga aytiladi:
Iqh=Sqh.t bunda,Sqh - qyruq havoning issiqlik sig'imi,ya'ni lkg havoni 1 °C ga qadar isitish uchun sarflanadigan issiqlik miqdori.
Havoning issiqlik sig'imiSqh=0,24 kkal(kg GC).Bundan Iqh =0,24.t Suv bug'ining issiqlik sig'imi 0,46 kkalj(kg 0C).
Demak,suv bug'larining entalpiyasi 0,46 kkaljkg, bug' hosil bo'lishiga sarflanadigan 597,3 kkaljkg issiqlik qo'shilishidan hosil bo'ladi.1=597,3 + 0,46t Unda namlangan havoning to'Hq entalpiyasi, namlangan havoning lkg quruq qismiga keltirilgan narnlik tarkibi bo'lganda quyidagicha aniqlanadi • 1=0,24t=(597,3 + 0,46t) O,Oold