Ахмедов Фурқат Қўлдошевич Абдулахатов Акрамжон Рўзмаматович Хайитов Олимжон Тошевич

Жўрақул Турсунов 2001 йил 21 июнда ўзбек кураши оғир жудоликка 
учради. Курашнинг асосчиси, кураш довруғини жаҳонга танитиш, уни 
сайёрамиз узра маълум ва машҳур этишда фидоийлик кўрсатган, мўътабар 
инсон Халқаро кураш академиясининг биринчи Президенти, Ўзбекситон 
Кураш Федерациясининг биринчи Президенти, биология фанлари доктори, 
профессор, кураш ва самбо бўйича спорт устаси Турсунов Жўрақул 
Юсупович 63 ёшда бевақт оламдан ўтди. Негаки курашнинг жонкуяр 
ташкилотчиси ва тарғиботчиси бўлган бу табаррук инсоннинг Мустакиллик 
йилларидаги бутун жўшқин фаолияти мана шу олийжаноб соҳани том 
маънода юзага чиқаришга, уни миллионларнинг энг севимли машғулотига 
айлантириш ишига бағишланди. Бу олийжаноб инсоннинг руҳи хотирамизда 
абадий сақланади. 
Аҳмадали Асқаров. 1935 йилда Наманган вилояти Норин туманида 
туғилган. Тарих фанлари доктори, профессор. Абу Райҳон Беруний номидаги 
давлат мукофотининг совриндори, Ўзбекистон Республикаси ФА академиги, 
Ўзбекистонда хизмат кўрсатган фан арбоби. 450 дан ортиқ илмий ва илмий – 
оммабоп мақолалар, шу жумладан 16 та монаграфия, дарслик ва ўқув 
қўлланмалар муаллифидир. 
Академик А.Асқаров қадимги полвонлар хусусида жуда қизиқ 

---

35 
маълумотларни келтириб, жумладан шундай дейди: “Қадимда кураш 
майдонига олишишга чиқадиган таниқли полвонлар билагида (белгиси) 
бўлган. Курашувчи агар аёл бўлса, бундай (белги) аёлнинг бўйнида бўлган. Бу 
одат жуда қадим-қадимлардан Енисей қирғизлари ва Олтой туркларида 
бўлганлиги ҳақида Хитой манбаларида маълумотлар учрайди. (Белгиси) 
қўйилган йигит ва қизлар туркий халқларда полвонларнинг полвони, таниқли 
курашчилар ҳисобланган. Оддий кундалик ҳаётда улар ўз белгиларини кийим 
остида сақлаб, уларни бошқалар пайқамаган, кураш майдонига чиққанда эса, 
уларнинг белгисига кўзи тушган рақиб ҳаяжонга тушган. Томошабинларнинг 
олқишлари ҳам кўпроқ уларга қаратилган”. 
Cурхон, Зарафшон воҳалари ҳамда Фарғона водийсининг бир қатор 
қадимий аҳоли манзилгоҳларида аниқланган ноёб топилмалар, осори- 
атиқалар, қояларга чизилган тасвирий санъат намуналари ҳам бунга тўлиқ 
шоҳидлик беради.