Адабиёт назариясига оид энг муҳим атамалар изохи

Ташхис (жонлантириш)-инсон хусусиятларини хайвон, қуш, жонсиз предметларга кўчириш: "Tarab tiflin tug'urdi dahr zoli, Ango bo'ldi magarkim doya navro'z”. Ogahiy. Ma'nosi: dunyo kampiri shodlik chaqalog'ini tug'arkan, navro'z unga doyalik qildi.
Интоқ(жонлантириш)-инсоннинг нутқини хайвон, қуш, жонсиз предметларга кўчириш: masalan, badiiy asarda ot ham so'ylaydi ("Alvido, Gulsari", Ch. Aytmatov), Qo'zichoq va bo'ri bahs yuritadi ("Bo'ri bilan qo'zichoq", ertak).
Талмеҳ-байт ёки мисрада пайғамбарлар, тарихий шахслар, адабий қарамонлар номини келтириш: Ko'p o'qurdum Vomiq-u Farhod-u Majnun qissasin, O'z ishimdin bul ajabroq dostone topmadim. (Alisher Navoiy)
Лафф ва нашр-йиғиш ва ёйиш-биринчи мисрадаги шеърни иккинчи мисрада изохлаш: Оғзию икки зулфи қади бўлмаса манга, Райхону, сарву, ғунча кўрардин малолдир.
Ружуъ-қайтиш-1-мисрада айтилган сўздан қайтиб, 2-мисрада янада кучлироқ маънода қайтариш: Тарлон яна нон солди, Нон демаки жон солди.
Истиора- Istiorada biror narsa-hodisaga xos xususiyatlarni boshqa bir narsa-hodisaga ko'chirish orqali badiiy ma'no ifodalanadi. Lekin bu ko'chirishda tashqi o'xshashlik asosiy o'rin tutmaydi. Balki o'xshatilayotgan va o'xshayotgan narsahodisalar orasidagi ichki mantiqiy bog'lanishga, yaqinlikka, vazifalardagi umumiylikka tayaniladi. Istiorani qisqargan ko'rinishdagi o'xshatish deyish mumkin. Cho'lponning "Binafsha" she'rida "Binafsha, sen uchun ko'kragim erk yeri, Bu yerdan ko'klarga uchgil" tarzida ifodalangan misralar bor. Unda "vatan" tushunchasi "ko'kragim" so'zi bilan, "ozod yurt" tushunchasi "erk yeri" so'zlari bilan ifoda etilgan.
Ирсоли масал-шеър ёки байтда халқ мақолини келтириш: Ayoqingg'a tushar har lahza gisu, Masaldurkim: "Charog' tubi-qorong'u". Tuturmen ko'zki, ko'rsam orazingni,- Ki derlar: "Oqqan ariqqa oqar su(v)".Lutfiy. Har bir baytda shoir bittadan maqol qo'llagan.
Лафзий санъатлар
Тажнис (жинос)- байт ёки мисрада омоним сўзлар (шакли бир хил, маъноси ҳар хил)ни келтириш.
Bo'yung sarv-u-sanubartek beling qil, Vafo qilg'on kishilarga vafo qil. (Xorazmiy). Туюқ тажнис санъатига асосланган.