A toshmatov, sh sh. Magzumova

Shoshilinch holatlarda birinchi yordam ko‘rsatish algoritmlari
1. Tutqanoq talvasasi:
Hamshiraga kechiktirib bo'lm as yordamni ko'rsatishni boshlashga 
undaydigan quyidagi m a’lumot: ongning yo'qligi, og‘izdan ko‘pik kelsa, 
tonik va klonik tutilish.
1. Agar bem or yuztuban yotgan bo ‘lsa, asfiksiyani oldini olish 
maqsadida, uni ag'darish kerak.
2. Agar tutilish ovqatlanish vaqtida vujudga kelgan bo‘lsa, asfiksiyani 
oldini olish uchun, og'zidan ovqat qoldiqlarini olib tashlash kerak.
3. Boshi shikastlanmasligi uchun, uni tagiga yostiq yoki yumshoq 
o ‘yinchoqlar qo'yish lozim.
4. So‘lagi erkin oqib tushishi uchun boshini biron bir tarafga burish 
va shikastlardan saqlagan holda ushlab turish kerak.
5. Havodan erkin nafas olishi uchun ko‘ylagining yoqasini yechish, 
kamarini b o ‘shatish lozim.
6. Bemor tilini tishlab olmasligi uchun, og‘ziga jag‘ tishlari orasiga rezi- 
nali naycha yoki doka bilan bir necha qavat o‘ralgan temirii shpatel qo‘yish 
kerak, agar bular bo‘lmasa, unda bog‘langan ro‘molni ishlatsa bo‘ladi.
7. Shifokomi chaqirish kerak.
2. Epileptik status
Hamshiraga epileptik statusni aniqlashda ko‘maklashuvchi m a’lumot: 
ketm a-ket kechuvchi tu tqano q talvasalari, talvasalar orasida ong 
tiniqlashishining yo'qligi.
120

---

1. Shifokomi chaqirish kerak.
2. «Tutqanoq talvasasi» standarti bo‘yicha yordam ko‘rsatish lozim.
3. Talvasalar o ‘rtasidagi vaqt mobaynida, mexanik asflksiyani oldini 
olish maqsadida tilini yutib yuborishini bartaraf etish yoki qayt qilish 
oqibatidan, so‘lakdan tozalash kerak.
4. Shprits va ninalar tayyorlash.
5. Kerak bo‘lsa, shifokor yo‘q bo'lsa, 10 ml 40% glukozada eritilgan 
4ml — 0,5% sudksen eritmasini asta-sekinlik bilan qon tomirga yuborish 
kerak (talvasalar o'rtasida).
6. T om ir ichiga 10ml 25% magniy sulfatini yuborish.
7. Tom ir ichiga litik aralashmani:
- prom edol 2%- 1 ml eritmasini,
- analgin 25%- 2 ml eritmasini,
- dimedrol 1%- 2 ml eritmasini,
- novokain 0,5% - 2 ml eritmasini.