A. M. Karimova, D. M. Malikova pul va banklar

1) daromad olish nuqtai nazardan:
A) daromad keltiruvchi;
b) daromad keltirmaydigan aktivlarga boʻlinadi;
Bankka foyda keltiruvchi aktivlarga: Ssuda investisiya operasiyasining bir qismi, boshqa operasiyalar kiradi.
Daromad keltirmaydigan aktivlarga kassa naqd pullari, Markaziy bankdagi korrespondentlik va rezerv schyotida qoldiq mablag’lar banklarni asosiy fondlarni investisiyasi.
2)Likvidlik nuqtai nazardan aktivlar 3 ga boʻlinadi:
a)yuqori likvid aktivlar;
b)likvid aktivlar;
v) ishonchsiz aktivlar.
Yuqori likvid aktivlar kassadagi naqd pullar, Markaziy bankdagi korrespondent schyotidagi qoldiq mablag’lar, Markaziy Bankdagi rezerv schyot mablag’lar qoldig’i qimmatbaho qog’ozlarga aylantirilgan mablag’lar (GKO). Likvid aktivlarga banklarni qisqa muddatli qoʻyilmasi; ssuda qimmatbaho qog’ozlar, faktoring operasiyasi va boshqalar kiradi. Uchinchi guruh aktivlariga ishonchsiz aktivlar banklarning uzoq muddatli qoʻyilmasi: ssuda qimmatbaho qog’ozlar kiritiladi, sotilishi qiyin boʻlgan bank qoʻyilmasi (binolar, inshootlar, muddati oʻtgan ssuda qarzlar ).
3)Xavf – xatar darajasiga koʻra aktivlar 5 guruhga boʻlinadi:
a) 1 – guruh aktivlariga nol darajali xavf – xatarga ega boʻlgan kassadagi naqd pullar, Markaziy bankdagi korrespondent va rezerv schyotidagi qoldiq mablag’lar, davlat qimmatbaho qog’ozlari.
b) 2 – guruhga 10 % xavf – xatarlar darajasiga ega boʻlgan aktivlar: bunga chet el banklaridagi korrespondent schyotidagi qoldiqlar kiradi.
v) 3 – guruh aktivlariga 20 % xavf – xatar darajasiga ega boʻlgan aktivlar qimmatbaho qog’ozlar investisiyasi kiradi.
g) 4 – guruh aktivlariga 50 % xavf – xatar darajasiga ega boʻlgan aktivlar tijorat banklaridagi korrespondent schyotlarining qoldiq mablag’lari tushuniladi.
d) 5 – guruh 100 % xavf – xatar darajasiga ega boʻlgan aktivlar qisqa muddatli, muddati oʻtgan ssudalar va qolgan bank investisiyasi kiritiladi.


Asosiy tushunchalar: aktiv operasiyalar, bank aktivlari, ssuda, investisiya, bank resurslari, onkol kreditlar, moddiy boyliklar, tovarlar, veksellar, fondlar (qimmatli qog’ozlar), tijorat, moliyaviy va «doʻstona» (bronza) veksellar, likvid aktivlar.