Asosan, barmoq vaznida, ayrim namunalar aruzning ba’zi ko‘rinishlariga muvofiq keladi.
38. Mahmud Koshg‘ariy qaysi munozaraga oid ko‘plab to‘rtliklarni keltirgan, ammo ular asarning bir joyida emas, balki uning turli qismlarida har xil so‘zlarning izohiga dalil tarzida yoyilgan? «Qish va Bahor»
39. «Devonu lug‘ot at-turk» asarida tarixiy mavzuda kimlar bilan bo‘lgan janglar haqidagi parchalar mavjud? yabog‘u (yobg‘u)lar, tangutlar bilan
40. Qo‘shiq atamasi ilk marta Mahmud Koshg‘ariy tomonidan qayd etilgan bo‘lib, muallif unga qanday izohlar bergan? she’r, qasida
41. “Devonu lug‘ot at-turk”dan olingan quyidagi she’rda bir-birini yengishni istagan qaysi obrazlarning o‘zaro to‘qnashgani, bir-birlariga yomon ko‘z bilan qarashgani va bir-birlarini tutish uchun yaqinlashganlari tasvirlanadi?
«... ... bila to‘qushti, Qing‘ir ko‘zun baqishti,
Tutashqali yaqishti, Utg‘alimat o‘g‘rashur». qish va bahorni
42. “Devonu lug‘ot at-turk” qachon yozila boshlangan? hijriy 464-yil jumod ul-avval boshlarida
43. «Devon»da keltirilgan qaysi she’rda sho‘x, o‘ynoqi otning chopqirligi tasvirlanadi?
«Iqilachim erik bo‘ldi»
44. Nechanchi asrga kelib Buxoro, Samarqand, Shosh (Toshkent), Qashqar shaharlari yirik madaniyat markazlariga aylangan? XI asrga kelib
45. «Devon»da muallif Barsg‘an kimning o‘g‘lining nomi ekanligini aytar ekan, «Barsg‘an shahrini bino qilgan shudir. Mahmudning otasi shu shahardan», – deb yozadi? Afrosiyobning
46. «Devon»da keltirilishicha, ba’zilar turk shaharlari chegarasini qayerdan boshlanishini aytadilar? Marvash – Shohijondan
47. M. Koshg‘ariy «Devonu lug‘ot at-turk»da turkiy so‘zlarning ma’nosini qaysi tilda izohlab bergan? arab tilida
48. Mahmud Koshg‘ariy turk tilining nozik bilimdoni va tolmas targ‘ibotchisi sifatida qaysi til bilan «... ikki uloqchi ot singari teng poyga qilib, o‘zib borayotgan turk tilini» ko‘klarga ko‘taradi? arab tili bilan
49. Mahmud Koshg‘ariy to‘rtliklaridan birida ko‘z yoshlarini nimaga o‘xshatadi? buloqqa
50. Adabiyotda to‘rtlik shakliga tayanadigan she’riy janrlar qaysilar?
to‘rtlik, ruboiy, tuyuq, murabba
51. Munozara janri haqida ma’lumot bering. Munozara asar qahramonlarining o‘zaro tortishuvi, bahsi asosiga quriladi; 3) Munozara she’riy yoki nasriy tarzda yaratilishi mumkin;
4) Munozarada ishtirokchilar, asosan, ramziy (kinoyaviy) xususiyatga ega bo‘ladi;
52. «Devonu lug‘ot at-turk»da qaysi buyuk tarixiy shaxsning o‘limi achchiq qismat, dahshatli fojia, o‘rnini to‘ldirib bo‘lmaydigan yo‘qotish sifatida baholanadi? Afrosiyobning
53. Alp Er To‘nga haqidagi marsiyada keltirilgan, biroz eskirgan «esiz» so‘zi qanday ma’nolarda qo‘llangan? yomon, yaramas, manfur
54. Sodda, ixcham, lo‘ndaligi bilan e’tiborni tortadigan «Ardam bashi – til» maqolining to‘g‘ri izohini ayting. «San’at, fazilatlarning boshi til(da)dir».
55. Qoraxoniylarning poytaxt shaharlarini toping.
Isfijob (Sayram), O‘tror, Shosh, Bolasog‘un, Xo‘tan
56. Turkiy til grammatikasini ishlab chiqqan birinchi tilshunos olim kim? Mahmud Koshg‘ariy
57. «Devon»dagi qaysi to‘rtlik boshdan oxirigacha jonlashtirishga tayanadi?
«Qaqlar qamug‘ ko‘lardi…»
58. Alp Er To‘nga haqidagi marsiya qanday she’riy shaklda yozilgan? murabba
59. Go‘ro‘g‘li ismining alp va bahodir ma’nosini ochib beruvchi so‘z qaysi qadimiy maqolda qo‘llanganligini ayting. «Kur o‘g‘li kuvaz bo‘lur».
60. «Yir» so‘zining ma’nosini toping. kuy, maqom
61. Mahmud Koshg‘ariy qaysi lug‘atning ilk namunasini yaratgan? turkcha – arabcha
62. Qoraxoniylar davlati qaysi hukmdorlarning davrida ancha kuchaygan, nisbatan iqtisodiy va madaniy yuksalishga erishgan? Xorun, Bug‘raxon, Tamg‘ochxon va Ibrohim Bo‘ritegin davrlarida
63. «...qo‘nonlarga, yaxshilarga osh-ovqat tutadigan, yovuz yovni qochiradigan, O‘g‘roq lashkarini qaytarib yuboradigan bahodirning halok bo‘lgani haqida qaysi asarda she’r keltiriladi?
Do'stlaringiz bilan baham: |