Ovozli va ko‘rinishIi signallar
Ovozli va yorugiik signallari faoliyatining boshlanishi va
tugallanishi uchun zarur bo‘lgan eshitish va ko‘rishni ta ’minlaydi,
harakatning me’yori va bir tekisligi, yo‘nalishi, amplitudasini
aniq belgilaydi. Bunday signallarning oddiy usuli
metronomga urish, yordamchi belgilar, qoziqchalar, bayroqchalar,
bularning hammasi uzunlikni va yugurish yo‘nalishini,
uloqtirishni aniqlaydi. Hozirgi vaqtda bajariladigan
faoliyat haqida tez axborot beruvchi qurilmalar ko‘payib
bormoqda.
Mashqlarga o‘rgatish bosqichlari
Har qanday harakat-faoliyatlarga o ‘rgatish ma’lum muddat
davomida vujudga keladi.0‘rgatishning har bosqichi o ‘zining
ma’lum vazifalari va ba’zi boshlovchi belgilari bilan ajralib
turadi. Faqat bu vazifalarning izchilligi hisobga olingandagina
o ‘qituvchi o ‘rgatish metodikasini to‘g‘ri tashkil qilishi, asosli
0‘rgatish, maqsadga muvofiq bo‘lgan yordamchi va tayyorlov
mashqlarini, uslub va o ‘rgatish usullarini tanlab olishi mumkin.
0 ‘rgatish tarkibini aniq vazifalarjiar xil bosqichlarning
asoslari, manbalari va metodlari tashkil qiladi.Tarkibiv asoslar
tuzilishi alohida harakatlarni o ‘rgatishni tasvirlaydi va tugallangan
alohida jarayon hisoblanadi. Buning hamma elementlari,
qism vazifalari, yordamchi va tayyorlov mashqlari,aniq
harakat qila bilish va o ‘rgatish oxirgi maqsad-vazifalarga bog‘liq.
Agarda o ‘rgatishning tugal vazifasi harakat malakasini
takomillashtirish bo‘lsa,o‘rgatishni shartli ravishda uch bosqichga
bo‘lish mumkin: harakat bilan tanishtirish, harakatfaoliyatlarni
o ‘rgatish va takomillashtirish.
Uch bosqichli tarkib pedagogik amaliyotda ko‘proq uchraydi.
Chunki bu harakat-faoliyatlarning o ‘zlashtirib olish
darajasining takomillashuviga olib keladi. Biroq b a ’zi bir
umumiy rivojlantirish vazifalarini hal etishda hamda yordamchi
mashqlarni o ‘zlashtirib olishda, harakat faoliyatlarini malakagacha
yetkazishda pedagogik maqsadga muvofiq awalgi ikkita
bosqich bilan cheklanib qolinadi.
0 ‘rgatish bosqichlarini harakat malakasining fazalari bilan
aralashtirib bo‘lmaydi. Faza bu — harakat malakasining vujudga
kelishining biologik qonuniyatlarining shartli tasviridir. Bosqich
— pedagogik va biologik qonuniyatlarni aks ettiruvchi pedagogik
jarayonning shartli bo‘linishidir. Har bir bosqichning davom
etishi harakat malakasini shakllantirish fazasiga o kxshash
k o ‘pgina omillarga bog‘liq: o'quvchining tayyorgarligiga,
harakat-faoliyatning murakkabligi va hokazolar.
0 ‘rgatish tarkibini o ‘zgarmas deb qarab bo‘lmaydi. Ammo
o ‘rgatishning hamma bosqichlarida o ‘qituvchi va o ‘quvchi
o fcrganiladigan faoliyatni tahlil qiladi, ularni baholaydi va
xatolarni to ‘g‘rilaydi.
Harakat faoliyatlari bilan tanishtirish
Vazifii: shug‘ullanuvchilarda o ‘rganiladigan harakat faoliyatlarini
to ‘g‘ri bajarish uchun zarur bo‘lgan tushunchalar,
tasawur hosil qilish va ularni o ‘zlashtirib olishda o‘quvchilarda
onglilik va faollikni kuzatish lozim bo‘ladi.
0 ‘rgatish, o ‘quvchi tomonidan o ‘quv vazifasini anglashdan,
Do'stlaringiz bilan baham: |