5-мавзу: бозор иқтисодиётининг мазмуни ва белгилари


Бозор тузилмаси ва хизматлар бозорнинг ривожланишида товар биржалари алоҳида ўрин тутади



Download 204,5 Kb.
bet17/18
Sana21.02.2022
Hajmi204,5 Kb.
#31294
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18
Bog'liq
Маъруза. Бозор

Бозор тузилмаси ва хизматлар бозорнинг ривожланишида товар биржалари алоҳида ўрин тутади.
Биржа лотинча (bupsa-ҳамён) намуналар асосида оммавий то-варлар билан доимий савдо-сотиқ ўтказувчи тижорат муассаси.
Биржалар товар хом ашё, фонд биржаларига ва меҳнат биржа-ларига бўлинади.
Товар хом-ашё биржалари улгуржи савдо-сотиқни амалга оширувчи тижорат корхоналаридир. Биржа савдоси оддий савдодан фарқли ўлароқ, оддий савдода товар нақд бўлиши, харидор уни кўриши, сифати ҳақида маълумотга эга бўлиши ва харидор билан сотувчи юзма-юз учрашади ва нархни келишади. Биржада эса савдода товар эгаси ва харидорнинг ўзи юзма-юз учрашмайди. Улар номидан ишни брокерлар (маклерлар) олиб боради. Биржада савдо-сотиқ нақд турган товарлар билан амалга оширилмайди. Товарнинг намунали ва сифат сертификати асосида битимлар тузилади.
Брокер (маклер)лар товар биржаларида олди-сотди битим-ларини тузишда воситачилик қиладиган шахс. Брокерлар махсус фирмалар таркибида хизмат килиб, одатда мижозлар топишга асосан унинг ҳисобига ўз номидан савдо битимлари тузиши мумкин.
Биржа оддий савдодан шу билан фарқланадики, бу ерда ҳали ишлаб чиқарилмаган, лекин ишлаб чиқарилиши аниқ бўлган товарлар ҳам сотилади. Биржалар махсус ихтисослашган биржаларда айрим турдаги ёки универсал бўлади. Ихтисослашган биржаларда айрим турдаги ёки бир турдаги товарлар, универсал биржаларда ҳар хил товарлар сотилади. Амстердам универсал биржасида жуда кўп турли товар билан савдо-сотиқ қилинса, Ливерпул биржаси фақат пахта толаси билан, Лондон биржаси эса олтин савдоси билан шуғул-ланади.
Бугун Ўзбекистонда Тошкент Марказий Универсал ҳом ашё биржаси, вилоят марказларида унинг филиаллари, шунингдек фонд биржаси фаолият кўрсатмоқда. Маълумки, Республикамиз пахта толаси экспорти бўйича жаҳонда, иккинчи ўринда туради. Юртимизда пахта биржаси ташкил этилса, мақсадга мувофиқ бўлур эди.
Фонд биржалари товар биржасидан фарқли ўлароқ қиммат-баҳо қоғозлар, акциялар, облигациялар, сертификатлар, чет эл валюталарини олди-сотдиси амалга оширилади.

Download 204,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish