1."Илмий-тадқиқот методологияси" фанининг предмети, методи ва вазифаларини изохлаб беринг. «Илмий тадқиқот методологияси»

12. Таъриф, фараз, назарийтушунчаларигаизохберинг.ТаърифилмийбилимниумумлаштиришватизимлаштиришнинголийшаклидирФаразилмийтахминбўлиб, тажрибадатекширишниталабэтадиваназарийжиҳатданишончлиилмийназариябўлишиучунасосланишилозим.
Назария- бутабиатважамиятқонунларинингтушунишгагинаэмас, балкиунгафаолтаъсирэтибақлийасосдаўзгартиришларкиритишҳақидагиилмийғоялартўпламидир. Илмийбилишданазарияҳодисаларнингмуайянтуркуми, бутуркумдагиҳодисаларнингмоҳиятивауларганисбатанамалқиладиганборлиққонунлариҳақидагибилимларнингмантиқийасосланганваамалиѐтсиновиданўтгантизимисифатидаҳамталқинэтилади. Уўрганилаѐтганҳодисаларнингмазмуниниѐритувчитабиатважамиятумумийқонунларинингкашфэтилишинатижасидашаклланади. Назария таркибига унинг асослари сифатида мавжуд бўлган ва юзага келишини белгилаган барча элементлар киради. Дастлабки назарий негиз, яъни жамулжам ҳолда тадқиқот объекти ҳақида умумий тасаввурни, объектнинг идеал моделини ташкил этувчи кўп сонли тамойиллар, аксиомалар, қонунлар назариянинг ажралмас таркибий қисми ҳисобланади. Назарий модель айни вақтда асосий назарий тамойиллар тизимига таянувчи келгуси тадқиқотлар дастури ҳамдир.


13. Фаразнинг ривожланиш босқичларини айтиб беринг.
Фараз ўзининг ривожланиш жараёнида уч босқичга бўлинади:

• 
  Далилли материалнинг тўпланиши.
  
• 
  Фаразнинг шаклланиши.
  
• 
  Амалдасиналишиватасдиқланиши.
  

14. Фараз қайси холларда асосли ҳисобланади?

• 
  Фаразушбухоллардаасослиҳисобланади:
  
• 
  Билиштамойилларигазидбўлмаса.
  
• 
  Аввалдан фанга маълумбўлганқонунларниэътиборгаолса,
  
• 
  аммоянгилариниуларгаяқинлаштирибқурмаганбўлса.
  
• 
  Илгарисурилганбарчаомилларнитушунтириб берса.
  
• 
  Унитекширишмумкинбўлса.
  
• 
  У мумкинқадарсоддаликасосидақурилганбўлса, (яъни
  
• 
  ўзидакеракбўлмаганэлементларнисақламаса).
  
• 
  Мантиққазидбўлмаса.