1."Илмий-тадқиқот методологияси" фанининг предмети, методи ва вазифаларини изохлаб беринг. «Илмий тадқиқот методологияси»

22. Илмий ахборот манбаи бўлиб қандай ҳужжатлар ҳисобланади ?
Ҳар қандай илмий тадқиқот муайян илмий йўналиш бўйича илмий техникавий ахборотни излашдан бошланади. Адабиѐтни тўплаш ва таҳлил этиш учун илмий техникавий ахборот манбалари бўлиб қуйидагилар ҳисобланади: китоблар (дарсликлар, ўқув қўлланмалар, монографиялар, брошюралар); даврий матбуот (журналлар, бюллетеньлар, институтларнинг илмийишлари, илмий тўпламлар); меъѐрий ҳужжатлар (стандартлар, андозалар, техникавий шартлар, йўриқномалар, меъѐрий жадваллар, муваққат кўрсатмалар ва б.); каталог ва прейскурантлар; патентҳужжатлари; илмий тадқиқотлар ва тажрибавий конструкторлик ишлари ҳақидагиҳисоботлар; ахборот нашрлари (ИТИ тўпламлари, аналитик шарҳлар, ахборотли варақалар, экспресс ахборотлар, кўргазмаларнинг проспектлари ва б.); хорижий илмий-техникавий адабиѐтларнингтаржимаси ва асл нусхалари; диссертациялар, авторефератлар; илмий-техникавий анжуманлар ва ишлаб чиқариш йиғилишларининг илмий-техникавий материаллари; иккиламчи ҳужжатлар (рефератив шарҳлар, библиографик каталоглар, рефератив журналлар ва б.)Санаб ўтилган ҳужжатлар улкан ахборот оқимини ҳосил қилади, унинг суръати йилдан йилга ошиб боради. Бунда юқорилама ва қуйилама ахборот оқими бир-биридан фарқланади. Ахборот ресерсларига кириш имкониятига эришади. Интернетнин гахборот ресурси деб доимий янгиланиш холатида мавжуд бўлган ахборот технологиялари ва маълумот базаларининг йиғиндисига айтилади. Ушбу йиғиндигақуйидагиларкиради:
23. Муаммо ва мавзуни танлашнинг босқичларини келтиринг.
Ахборотни самарали тарзда ўзлаштириш яъни ўрганиш, эслаб қолиш ва тахлил этиш учун бир қатор шартлар бажарилиши зарур: мақсадни аниқлаб олиш. Ушбу психологик омил фикрлашни фаоллаштиради, ўқилаѐтган материални аниқ тушунишга ва қабулқилишга ѐрдам беради. илхомланиш, рухланиш. Бу холат ижодий ѐндошишнинг асосини ташкил қилади, ахборотни ўзлаштириш самарасини оширади. диққат эътиборни бир жойга қаратиш. Ушбу холат айниқса янги,қийин ва мураккаб матнни ўқиш жараѐнида асосий шарт ҳисобланади. Материални тўлиқ ўзлаштириши учун уни қайта-қайта ўқишга тўғри келади. тўғри иш режимини яратиш. 1-2 соатли ақлий ишдан сўнг 5-7 минутли танаффус уюштириш тавсия этилади, бунда жисмоний машқлар, чуқур нафас олиш марказий асаб системасини рағбатлантириб, ишлашқобилиятини оширади. Илмий-техник ахборотни ўзлаштиришда маълумотлар кўчирмалар, аннотациялар ва матнлар шаклида йиғилади.