|
4.4. Ijtimoiy korxonalar biznes modellarining turlari
2012 yilda Volfgang Grassi (aka V. Grassi) to'qqiz turdagi ijtimoiy biznes modellarini aniqladi. U o'z tahlilini har qanday ijtimoiy biznesni boshqaradigan uchta omildan boshladi: missiya, integratsiya turi va maqsadli aholi. Keyin u har qanday ijtimoiy korxona qabul qilishi mumkin bo'lgan to'qqizta o'ziga xos ijtimoiy biznes modellarini yaratish uchun ushbu uchta omil biznesning uchta an'anaviy toifasi (tijorat, notijorat va duragaylar) bilan kesishish usulini o'rganib chiqdi.
1. Tadbirkorlarni qo‘llab-quvvatlash modeli
Ijtimoiy tadbirkorlikning ushbu modeli (SE) maqsadli aholi guruhidagi tadbirkorlarga biznesni qo'llab-quvvatlash xizmatlarini sotadi. Boshqacha qilib aytganda, ushbu turdagi SE tadbirkorlarga o'z biznesini yo'lga qo'yishda yordam beradi. Yordam konsalting xizmatlari, treninglar, mikromoliyalashtirish yoki texnik yordam ko'rinishida bo'lishi mumkin. Ushbu toifaga kiruvchi tashkilotlarga iqtisodiy rivojlanish tashkilotlari, biznesni rivojlantirish xizmati tashkilotlari va mikromoliyachilar kirishi mumkin.
2. Bozor vositachi modeli
Ushbu turdagi SE odatda o'z mijozlariga o'z mijozlarining mahsulotlari yoki xizmatlarini sotish yoki sotish orqali yordam beradi. Masalan, kichik fermerlarga o'z mahsulotlarini sotish va sotish orqali yordam beradigan tashkilot ushbu toifaga kiradi.
Hozir qazib olishni va ta'sir modelingizni aniqlamoqchimisiz? Biz ushbu kitobni yaxshi ko'ramiz: Biznes modelini yaratish: Vizyonerlar, o'yin o'zgartiruvchilar va Challengerlar uchun qo'llanma, bu sizni boshlash uchun ajoyib vosita, manba va qo'llanma!
3. Bandlik modeli
Ushbu turdagi SE o'z mijozlariga ish imkoniyatlari va ish o'rgatishlarini taqdim etadi. Ushbu ish o'rinlari tomonidan ishlab chiqarilgan daromadlar KT xarajatlarini to'laydi va muhtojlarga ko'rsatiladigan xizmatlarga qaytariladi. Ko'pgina yoshlar va nogironlar tashkilotlari ushbu modelni qo'llashadi.
4. Xizmat uchun to'lov modeli
Xizmat uchun to'lov modeli eng ko'p qabul qilingan SE biznes modellaridan biridir. SE mijozdan bevosita ijtimoiy foydali xizmatlar uchun haq oladi. Ko'pgina shifoxonalar, maktablar, muzeylar va a'zolik tashkilotlari xizmat uchun to'lov modelidan ko'proq yoki kamroq darajada foydalanadilar.
5. Kam daromadli mijoz modeli
Ushbu toifadagi XK odatda ijtimoiy xizmatlarni bevosita (xizmat evaziga to'lov modelida bo'lgani kabi) taklif etadi va shu bilan birga kam ta'minlangan mijozlarga e'tibor qaratadi. Kam ta'minlangan bemorlarga sog'liqni saqlash xizmatlarini taklif qiladigan kasalxonalar va sog'liqni saqlash dasturlari ko'pincha ushbu modelni qo'llaydi.
6. Kooperativ modeli
Bu SE ning eng keng tarqalgan toifalaridan biridir. Kooperativ, odatda, umumiy ehtiyoj yoki maqsadga ega bo'lgan guruhga a'zolik xizmatlarini ko'rsatadigan pullik a'zolik tashkilotidir. Kooperativga uning a'zolari egalik qiladi va boshqaradi, ular kooperativni boshqaradi va uning muvaffaqiyatidan foyda oladi. Kooperativlarning eng mashhur ikkita turiga kredit uyushmalari va xodimlarga tegishli korxonalar ("kooperativlar") kiradi.
7. Bozor aloqasi modeli
O'z mijozlari uchun broker bo'lib xizmat qiladigan SE ko'pincha ushbu modelni qo'llaydi. Ushbu SE munosabatlarni o'rnatishga va boshqa yo'l bilan o'z mijozlarini o'z mijozlarining mahsulot va xizmatlari bozorlari bilan bog'lashga qaratilgan. Biroq, bozor vositachi modelini qo'llaydigan XKdan farqli o'laroq, bu SElar odatda o'z mijozlarining mahsulot va xizmatlarini ular uchun sotmaydi yoki sotmaydi. Ko'pgina savdo uyushmalari bozor aloqasi modelini qabul qiladi.
8. Xizmatlarni subsidiyalash modeli
Ushbu turdagi SE bozorda mahsulot yoki xizmatlarni sotish orqali ijtimoiy dasturlarni moliyalashtiradi. Xizmatlarni subsidiyalash eng keng tarqalgan SE modellaridan biridir, chunki deyarli har qanday SE uni qabul qilishi mumkin. Tashkiliy qo'llab-quvvatlash KTlaridan (pastga qarang) farqli o'laroq, xizmatlarni subsidiyalash KTlari o'zlarining ichki bizneslarini tashqi ijtimoiy dasturlar bilan birlashtiradi. Masalan, advokatlik firmasi firmaning muntazam advokatlik amaliyotidan olingan daromaddan muhtojlarga bepul yuridik xizmatlar ko‘rsatadigan ijtimoiy dasturni moliyalashtirish uchun foydalanishi mumkin. Firma dasturni o'z ofislarida ishga tushirishi va o'zlari bepul yuridik xizmatlar ko'rsatishi mumkin.
9. Tashkiliy yordam modeli
Ushbu turdagi SE, xizmatlarni subsidiyalash tashkiloti kabi, ijtimoiy dasturlarni moliyalashtirish uchun mahsulot yoki xizmatlarni sotadi. Biroq, ular moliyalashtiradigan ijtimoiy dasturlar alohida, bosh tashkilotning bir qismidir. Boshqacha qilib aytganda, tashkiliy qo'llab-quvvatlash SE ota-ona notijorat tashkiloti uchun mablag' to'playdi, bu esa o'z navbatida SE qo'llab-quvvatlamoqchi bo'lgan ijtimoiy dasturlarni amalga oshiradi.
Ko'pgina ijtimoiy korxonalar tabiiy ravishda V. Grassining yuqoridagi to'qqiz toifasidan biriga kirishi mumkin bo'lsa-da, har doim yangi va birlashtirilgan modellar paydo bo'lishi uchun joy mavjud. Agar sizning ijtimoiy korxonangiz ushbu biznes modellaridan biri orqali o'z maqsadlariga erisha olmasa, siz butunlay yangilarini o'rganishni tanlashingiz mumkin.
Siz biznes modelingiz: martabangizni qayta kashf qilishning bir sahifali usuli
Bu sizning g'oyalaringizni yaratishni boshlash uchun ajoyib joy. Biznes Model Siz aynan shundaysiz. Sizdan boshlang, shaxsiy qadriyatlaringizga mos keladigan biznes modelini yarating. Sizdan boshlab, siz qaerga borishni xohlayotganingizni va shaxsiy missiyangizga mos keladigan turmush tarziga qanday ega bo'lishni aniqlaysiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |
