1-мавзу. Боғловчи моддалар р е ж а

Ҳажман текис ўзгариши гидравлик оҳакнинг қотаётганда ҳажман қанчалик текис ўзгариши оҳак хамирдан тайёрланган кулча намуналарни синаш йўли билан аниқланган. Нам-хаво шароитларида 7 сутка сақлангандан сўнг намуналар сувга солиб қўйилади.
Сувда 10 сутка сақланганидан кейин кулчалар дарз кетмаса ва қийшаймаса, гидравлик оҳак ҳажман текис ўзгариши бўйича синовдан яхши ўтган ҳисобланади. Акс ҳолда уни ишлатиш мумкин эмас, чунки ана шундай оҳакдан тайёрланган оҳак қоришма қотганидан кейин ҳам бузилиши мумкин.
Майдалиги. Гидравлик оҳак қанчалик майда туйилгани 105-110⁰С температурада қуритилган кукуни квадрат тешигининг бир тарафи 0,09 мм бўлган 009 номерли элакда элаш билан текшириб кўрилади. Элаганда оғирлиги бўйича 10% дан ортиқ қолдиқ қолмаслиги керак.
Ишлатиш соҳалари. Гидравлик оҳак ҳавода қотадиган оҳак қатори ишлатилади. Лекин ундан анча мустаҳкам ва сувга чидамли қоришма ҳамда бетон ишланади
Гидравлик оҳак ҳавода қотадиган оҳакдан шу жиҳатдан катта фарқ қиладики, у сувда ҳам қота олади. Шунинг учун ҳам тобора кенг қўлланиб келинмоқда. Биноларнинг нам шароитларда ишлатиладиган қисмлари, яъни асоси, пойдевори, шунингдек суғориш каналлари ва унчалик катта бўлмаган бошка гидротехник иншотларни қуришда ана шу оҳакдан фойдаланилмоқда.
Гидравлик оҳак асосан қуруқ ва нам шароитларда ишлатиладиган бино деворини қуриш ва сувашда кўп ишлатилади. Паст марка бетон ва бир қатор оҳак-шлак, оҳак-пуццолан яъни цемент ишлаб чиқаришда ҳам ишлатишга рухсат этилади.
Назорат саволлари

1. 
   Гидравлик оҳак деб нимага айтилади?
   
2. 
   Гидравлик оҳак қандай олинади?
   
3. 
   Оҳак куйдириш печларининг қандай турларини биласиз?
   
4. 
   Гидравлик оҳакнинг қотиши ҳақида сўзлаб беринг
   
5. 
   Гидравлик оҳакнинг хоссалари ва ишлатилишини сўзлаб беринг
   

10-мавзу Гидравлик боғловчи моддалар (Портландцемент)