1 – мавзу: инвестицияларнинг иқтисодий мазмуни, моҳияти ва инвестиция жараёнларининг асосий босқичлари

19.1 - жадвал
Инвестиция рискларини белгилари бўйича таснифлаш¹⁰³

№	Рискларни юзага келтирувчи белгилари	Риск турлари	Натижа	Йўқотиш даражаси
				≤ 1	> 1	< 1	≥ 1
1	Таркиби бўйича рисклар	иқтисодий риск; бозор риски; инфляция риски; валюта риски; сиёсий риск; ижтимоий риск; экологик риск; технологик риск; маркетинг риски; молиявий риск; кредит риски; банкротлик риски; илм-техника риски; информацион риск ва бошқалар	йўқотишлар, фойда олиш имконияти тадбиркорнинг инновацион фаолиятига боғлиқ бўлади	+	+	+	+
2	Муддати бўйича рисклар	қисқа муддатли рисклар; узоқ муддатли рисклар	йўқотишлар, фойда олиш имконияти тадбиркорнинг инновацион фаолиятига боғлиқ бўлади	+	+	+	+
3	Олинадиган натижага қараб рисклар	спекулятив риск; соф рисклар	улар таъсирида катта зарар ёки катта фойда олиш имконияти мавжуд бўлади улар таъсирида “0” га тенг бўлган зарар (фойда) кўриш мумкин бўлади	- -	+ -	+ -	0 ±0
4	Лойиҳага таъсир этиш даражаси бўйича рисклар	мумкин бўлган рисклар; критик рисклар; катастрофик рисклар	Улар таъсирида кутилган фойдадан айрилиш мумкин Лойиҳа пул тушумларида айрилиши кутилади Даромаддан ва киритилган инвестициялардан айрилиши кузатилади	- - -	- - -	- - -	-0 -0 -0

2 – савол баёни: Ҳозирги шароитда инвестицион фаолият маълум миқдордаги молиявий ресурсларни жалб этилишини талаб қилади. Инвесторлар сарфланган ресурслардан маълум даромад, фойда олишни кўзлайди. Олинадиган фойда эса инвесторларнинг ҳаражатларини, инфляция омилини, тадбиркорлик рискини қоплаши лозим.
Ҳар қандай ҳолда ҳам келгуси иқтисодий ҳолатлар истиқболини белгилаш (инфляция, фоиз ставкаси, талаб ва таклиф, ишлаб чиқариш, сотиш ҳажми ва бошқалар) келажакнинг маълум эмаслиги сабабли фақат тахминий ва ноаниқ натижалар бўлиши мумкин. Чунки ўтган давр маълумотлари асосида фақат номаълум келажакда юз бериши мумкин бўлиб ўтган ривожланиш тенденциясини аниқлаш мумкин. Шундай қилиб риск олдиндан кўриб бўлмайдиган молиявий зарарларни пайдо бўлиш эҳтимолини характерлайди. Унинг даражасини ҳисобланган ёки ўртача инвестицион даромаддан кутилаёт даромадни оғишини аниқлашда баҳоланади. Шунинг учун, рискларни баҳолаш доимо кутилаётган даромад ва уни зарарларини баҳолаш билан боғлиқ. Бироқ рискни баҳолаш субъектив жараёндир.
Инвестиция лойиҳа фаолиятидаги рисклар юзага келиши мумкин:
Лойиҳа иштирокчилари риски - бу иштирокчиларнинг лойиҳа фаолияти доирасида ўз мажбуриятларини англаган ҳолда ёки мажбурий тарзда бажармаслик риски. Биргина лойиҳа иштирокчисининг ўз мажбуриятларини бажармаслиги, бошқа иштирокчиларнинг ўз мажбуриятларини бажара олмаслигига олиб келиши, натижада лойиҳа барбод бўлиши мумкин. Лойиха иштирокчилари рискига қуйидагилар сабаб бўлиши мумкин: иштирокчиларнинг виждонсизлиги; молиявий ҳолатининг нобарқарорлиги, иштирокчиларни турли рисклардан етарлича суғурталанмаганлиги натижасида келиб чикади. Иш сифатининг пастлиги риски, кўп ҳолларда, танланган пудратчи ва бошқа иштирокчиларнинг етарли тажрибага эга эмаслиги билан боғлиқ бўлади.