Ózbekstan respublikasí joqarí HÁm orta arnawlí bilimlendiriw ministrligi


(ád.t. alpıs altı)  У еki kem seksendemis



Download 5,46 Mb.
Pdf ko'rish
bet63/120
Sana14.01.2022
Hajmi5,46 Mb.
#364364
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   120
Bog'liq
114099 (1)

 
(ád.t. alpıs altı) 
У
еki kem seksendemis
 
(ád.t. jetpis segiz) 
Sál kám 
y
elli (Ár. Qıt., ád.t. qırıq segiz). 
A.Bekbergenovtıń  miynetinde  de  qaraqalpaq  tiliniń  qubla 
dialektinde  (ásirese,  úlken  jastaǵı  adamlardıń  tilinde)  jas  sorasıwda 
quramlı sanlıqlar 
kem
 sózi arqalı jasalatuǵınlıǵı aytılǵan. 
Awızeki  sóylew  tilinde  sanaq  sanlıqlardıń  qollanılıwında  ayırım 
seslerdiń  túsip  qalıw  qubılısı  ushırasadı:  yırma  (ád.  t.  jigirma). 
Mısalı: Ek kelini de oqımaǵan (Br. Pax., ád.t. eki). 
Házirgi qaraqalpaq tilinde shamalıq sanlıqlar sintetikalıq formada 
-day//-dey,  -tay//-tey  affiksleri  arqalı  jasaladı.  Dialektte  -day  affiksi 
shamalıq  san  jasawda  ónimli  qollanıladı.  Mısalı:  Sonıń  bir  on, 
onbesinday adamı shıǵar (Br. Pax., ád.t. onbestey).
  
 
Sanlıq 
Fonetikalıq 
ózgesheligi 
Jigirma altısı 
alpıstıń altawında 
eki kem 
seksendemis 
sál kem elli, yirma 
81


4. Feyil. 
Dialektte feyildiń leksika - semantikalıq, grammatikalıq 
túrlerinde  ózgeshelikler  bar.  Mısalı:  Bawırsaǵın,  nanın 
ў
ózi  qıladı 
(Ár.  Qıt.,  ád.t.  pisiredi).  Begjanov  dedi  sen  dedi  Shoqtorańǵılǵa 
toyǵa  bardıń  ǵo  túnde  dedi.  Yaq  dep  biz  tandıq  (Br.  Alt.,  ád.t. 
moyınlamaw).  Ánekey  jetisine  ilinisipti  ǵo 
w
olar  (Br.  Pax.,  ád.t. 
jetisiw). Barlıǵınan tındırdı (Ár. Qıt., jubaysız dialektizm).
  
Feyildiń  morfologiyalıq  kategoriyalarındaǵı  ózgeshelikler  onıń 
dárejelerinde  kórinedi.  Dialektte  ózlik  dáreje  affiksiniń  qabatlasıp 
qollanılıwın  sıpatlı  ózgeshelik  sıpatında  kórsetiw  múmkin.  Mısalı: 
Birdey  kóterinip  keleseń  diydi  (Br.  Pax.,  ád.t.  kóteriw).  Olarǵa 
aytılınǵan shıǵar ya (Br. Alt., ád.t. aytıw). 
5.  Ráwish. 
Dialektte  ózgeshelikke  iye  kán,  náwpir,  nomay, 
shandan  muǵdarlıq  máni  bildiriwshi  ráwishler  bar.  Mısalı: 
Qaraqalpaqlar kán

Download 5,46 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   120




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish