Ózbekstan respublikasí joqarí HÁm orta arnawlí bilimlendiriw ministrligi

Fonetikalıq  transkripciya 
–  sózlerdi  onıń  aytılıwı  menen  tolıq 
sáykes etip jazıp alıw usılı. 
 
 
Test
 
«Jawmut», «juduruq», 
«murundıq», «qutul» 
sózlerinde qanday 
dialektlik 
ózgeshelikler seziledi? 
a) Leksikalıq 
b) Grammatikalıq 
v) Fonetikalıq 
g) Semantikalıq 
«Qálá gúnú» sózi 
qaysı sóylesimge 
tiyisli? 
a) Xojeli sóylesimine 
b) Shımbay sóylesimine  
v) Qońırat sóylesimine 
g) Moynaq sóylesimine 
At jaqsısı jawmutu, 
ton jaqsısı mawutu. 
Berilgen mısaldaǵı 
qaysı sózler dialektlik 
ózgeshelikke iye? 
a) Jaqsısı, mawutu 
b) Jawmutu, at 
v) Mawutu, ton 
g) Jawmutu, mawutu
  
Dawıslılarda 
bayqalatuǵın dialektlik 
ózgeshelikler. 
a) Dialekt aralıq sáykeslikler, dialekt 
ishindegi sáykeslikler 
b) Sóylesimler aralıq sáykeslikler 
v) Awıspalı hám bóleklengen 
sóylesimlerdegi sáykeslikler 
g) Arqa hám qubla dialektlik sáykeslikler 
Domalaq – dumalaq 
sózlerindegi qaysı 
sesler orın almasqan? 
a) u – a 
b) o – a 
v) o – u 
g) Sesler orın almaspaǵan 
 
75

---

Fonetikalıq 
ózgeshelikler qanday 
boladı? 
a) Geypara seslerdiń óz - ara almasıwı, 
sózlerdiń juwan, jińishke aytılıwı yamasa 
geypara seslerdiń túsirilip ya qosılıp 
aytılıwı menen baylanıslı boladı. 
b) Seslerdiń túsirilip ya qosılıp aytılıwı 
menen baylanıslı boladı. 
v) Sózlerdiń juwan, jińishke aytılıwı 
menen baylanıslı boladı. 
g) Geypara seslerdiń óz - ara almasıwı 
menen baylanıslı boladı.
 
Jayın, meshel, 
qarameshel, ılapısh 
sózlerinde mánis 
ottenogi sezile me? 
a) Barlıq variantı birdey 
b) Mánis ottenogine iye emes 
v) Mánis ottenogine iye 
g) Fonetikalıq ózgeshelikke iye
 
Qarabaraq – qarabıraq 
sózlerinde qaysı sesler 
orın almasqan? 
a) a – á sesleri 
b) a – a sesleri 
v) a – ı sesleri  
g) a – b sesleri 
Kól ǵatsa seń boladı, 
Dárya ǵatsa keń 
boladı, Ǵarrıǵız 
sheshesi menen teń 
boladı. Dialektlik 
ózgeshelikke iye sózdi 
tabıń 
a) Sheshesi, teń 
b) Seń, ǵatsa 
v) Ǵarrıǵız, seń 
g) Ǵatsa, ǵarrıǵız 
 
Kórkem shıǵarmalarda 
dialektizmler 
jazıwshınıń tilinde 
qollanıla ma? 
a) Dialektizmler jazıwshınıń tilinde de, 
shıǵarmanıń qaharmanlarınıń tilinde de 
qollanıladı  
b) Tek ǵana qaharmanlardıń tilinde 
qollanıladı 
v) Ayırım personajlardıń tilinde 
qollanıladı 
g) Tek ǵana jazıwshılardıń tilinde 
qollanıladı 
 
 
 
76

---

Kórkem 
shıǵarmalardaǵı 
dialektlik sózlerdi 
qalay anıqlaymız? 
a) Fonetikalıq ózgesheligine qaray 
b) Stillik ózgesheligine qaray 
v) Regionnıń turmısın kórsetiw ushın 
qollanılǵan sózler arqalı  
g) Jazıwshınıń jasaw ortalıǵı, sheberligi 
arqalı 
O.Bekbaulov 
dawıssızlardı jasalıw 
ornına qaray qalay 
klassifikasiyalaydı? 
a) Qos erinlik, erinlik - tislik, til aldı, til 
ortası, til artı, kómekey 
b) Qos erinlik, erinlik- tislik, til aldı, til 
artı, til ortası, kómekey 
v) Qos erinlik, til aldı, til ortası, til artı, 
kómekey 
g) Qos erinlik, erinlik - tislik, til aldı, til 
ortası, til artı, kómekey