Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тиббий таълимни ривожлантириш маркази



Download 139,37 Kb.
bet8/20
Sana15.06.2022
Hajmi139,37 Kb.
#675030
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   20
Bog'liq
1 мавзу Азолар системаси онтофилогенези

O‘q skeleti. Baliqlarning o‘q skeleti tog‘ay yoki suyakdan tashkil topgan umurtqa pog‘onasidan iborat. Umurtqa pog‘onasi ikki qismga: gavda va dum bo‘limiga bo‘linadi. Baliqlarning umurtqa pog‘onasi butun tanasi bo‘ylab, boshidan to dum suzgich qanotigacha cho‘zilib boradi. Baliq rivojlanayotgan paytda uvildirig‘ida (ikrasida) uning bo‘lg‘usi umurtqasi o‘rnida xorda bo‘ladi. Keyinchalik xorda atrofida umurtqalar hosil bo‘ladi. Voyaga yetgan baliq umurtqalari orasida xordaning faqat kichikroq tog‘aysimon qoldiqlari saqlanib qoladi. Har bir umurtqa tanadan va yuqoriga uzun o‘simta bilan tugallanadigan ustki yoydan iborat bo‘ladi. Ustki yoylar yig‘ilib, orqa miyajoylashgan umurtqa kanalini hosil qiladi. Tanasining gavda qismidagi umurtqalarga yon tomondan o‘tkir uchli qovurg‘alar birikadi. Dum bo‘limida o‘simta bilan tugallanadigan pastki yoy bo‘ladi.
Amfibiyalar – suvda va quruqlikda yashashga moslashgan dastlabki umurtqali hayvonlardir. Quruqlikda yashovchi umurtqalilar filogenezini tushunish uchun ularni atroflicha o‘rganish katta ahamiyatga ega.
Amfibiyalar devon davrining oxirlarida paydo bo‘lgan va umurtqalilardan birinchi bo‘lib quruqlikka chiqa boshlagan. Ularning ajdodlari panja qanotli baliqlardir. Amfibiyalarda xorda faqat embrional taraqqiyotning dastlabki bosqichlarida mavjud bo‘lib, keyinchalik umurtqa pog‘onasi bilan almashadi.
Umurtqa pog‘onasida yangi – gavda, dum bo‘limlari bilan bir qatorda boshlang‘ich holatdagi bo‘yin va dumg‘aza bo‘limlari tafovut etiladi. Atigi bitta umurtqadan tarkib topgan bo‘yin qism boshning harakatchanligini ta’minlaydi. Dumg‘aza qism orqa oyoq skeleti uchun tayanch vazifasini o‘taydi. Umurtqa pog‘onasi to‘qqizta umurtqadan iborat bo‘lib, ularning bittasi bo‘yin, yettitasi tana va bittasi dumg‘aza umurtqasidir. Dum sohasida alohida suyak – urostil bo‘ladi.

Download 139,37 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   20




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish