‘zbekiston respublikasi oliv va o rta maxsus ta’lim vazirligi


*  Michael Uljcns  School Didactics



Download 19,15 Mb.
Pdf ko'rish
bet79/412
Sana15.07.2021
Hajmi19,15 Mb.
#120500
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   412
Bog'liq
Umumiy pedagogika Mavlonova R.A

*  Michael Uljcns  School Didactics and  Learning;  A School Didactic Model Framing  an Analysis o f Pedagogical Implications o f Learning Theory 

IVM 

y ,


104


faoliyat va ongning o‘zaro  bog‘liqligi  nazariyasini islilab chiqish, 

mustaqil o‘quv bilish ishlari, o‘qishni faollashtirish, ta’lim jarayon- 

larini  optimallashtirish,  faol  ta’limning  shakl  va  metodlaridan 

foydalanish  kabi  muammolar  asosiy  o‘rin  oladi.  Ularni  ishlab 

chiqish  mamlakat  pedagogika  va  psixologiya  fonlarida  jahonda 

haqli ravishda e’tirof etilgan turli yo‘nalish va maktablar vujudga 

kelishini oldindan bilish imkonini yaratdi.

Ta’lim  jarayon  bo‘lib,  u  natija  va  tizimdir.  Ta’lim  jarayon 

sifatida bilimlar, ko‘nikma va malakalarning ma’lum yig£indisini, 

faoliyat  va  munosabatlaming  tegishli  tajribasini  o‘zlashtirishga 

qaratilgan  maxsus  ishlaming  tashkil  qilinishidir.  Ta’lim  natija 

sifatida  bilimlarni,  faoliyat  va  munosabatlar  tajribasini  o‘zlash- 

tirishda  erishilgan  darajadir.  Ta’lim  tizim  sifatida  davlat 

muassasalari  va  boshqarish  organlarining  majmuasi  bo‘lib,  ular 

doirasida insonni tarbiyalash jarayoni amalga oshiriladi. Shu tariqa, 

ta’lim  doimo  bir  yo‘la  tarbiyalash  jarayonini  ham,  o‘qitish 

jarayonini  ham  ifodalaydi.Yosh  avlod  haqida  gap  borar  ekan, 

shaxsning  kamol  topishi,  o‘z  mavqeyini  anglash  va  o‘zini 

ko‘rsatish  masalalari  birinchi  o'rinda turadi.  Bu  masalalar  butun 

jamiyat va maxsus yaratilgan ijtimoiy institutlar va insonning o‘zi 

tomonidan  tasodifiy  ravishda  ham,  maqsadga  muvofiq  yo‘sinda 

ham  hal  qilinishi  mumkin.  Ta’lim  tizimida  shaxsning  ijtimoiy- 

lashuvi,  kasbni  egallashi  va  moslashuvi  jarayonlarini  maqsadga 

muvofiq  tarzda  boshqarishga  ham  da’vat  etilgan.Bugungi  kunda 

har  bir  xalqning  faqat  o‘z  milliy  madaniyati  asosida  o‘qishi  va 

tarbiyalanishi yetarli emasligi, u jahon madaniyati boyliklarini ham 

anglashi  zarurligi  to‘g‘risidagi  fikrlar  tasdiqlanmoqda.  Bilimdon 

kishilami  tarbiyalashdek  an’anaviy  vazifa  o‘miga  atroflicha  fikr 

yuritadigan  ijodkor  kishilami  kamolga  yetkazish  vazifasi  olg‘a 

surilmoqda.  Ilgari  ma’lumotlilik  darajasi  o'rganilgan  qoidalar, 

tahlil  qilingan  asarlar,  yodlangan  she’rlaming  soni  va  bir  xil 

masalalami  yechish ko‘nikmasi  bilan  belgilangan  boisa,  hozirgi 

kunda bu daraja miqyosi kengaydi. Eng muhim masalalami qo‘ya 

bilish  har  qanday  ishga  ijodiy  yondashish  kabi  xislatiar 

ma’lumotlilik darajasini ko'rsatadi.

105



Aw algi  vaqtlarda  o‘quvchilami  axborotlardan  xabardor 

qilingan  boisa,  endi  ularda  hayotni  o‘zgartirish,  uni  yaxshi 

tomonga  burish  ko‘nikmalari  va  qobiliyatlarini  shakllantirishga 

jiddiy  ahamiyat  berish  zarur.  Eng  muhimi,  butun  tarbiyaviy 

jarayonni  insonga  qaratishdir.  Taiim   insormi  bilimlar  bilan 

qurollantiribgina  qolmasligi,  balki  uni  shaxs  sifatida  kamol 

toptirishi va takomillashtirishi ham kerak.

Boshqacha aytganda, jamiyatda ta’limni insonparvarlashtirish 

g‘oyalari  tobora  keng  yoyilmoqda.  Shubhasizki,  jamiyat  va 

maktabni  insonparvarlashtirish  muammosi  ta’limning  og‘zaki 

axborot usulini unumli, yaratuvchilik usuliga aylantirish bilangina 

hal  bo‘lmaydi.  Mazkur jarayonning  eng  muhim  yo‘nalishi  taiim  

mazmunini  insonparvar  qilishdir.  Bu tadbir,  birinchidan,  shaxsda 

madaniyatni  shakllantirishda  fanlarning  rolini  oshirishdan,  xalq 

milliy 

madaniyatining  barqaror  boyliklarini  tushunishdan, 

ikkinchidan,  tabiiy  ilmiy  va  texnika  fanlarini  ekologik  hamda 

ijtimoiy ahamiyatli jihatlar bilan boyitishdan iboratdir.

Ta’Iimni insonparvarlashtirishning eng zarur tomonlaridan biri 

maktab  o‘quvchi!arga faqat ma’lum hajmdagi bilim,  ko‘nikma va 

malakalami  o‘zlashtirishda  yordam  berib  qolmay,  balki  ulami 

madaniyati,  uning  boyliklari  va xilma-xilligiga jalb  etishi  kerak. 

Hozir  o‘zbek  maktabining  milliy  xarakteri  muammosi  g‘oyat 

jiddiydir.




Download 19,15 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   412




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish