Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкeнт тиббиёт акадeмияси

Яхши бўйсунувчининг ахлоқий тамойиллари
Бу эрда яхши бўйсунувчиларга хос бўлган бир қатор хусусиятлар. Яхши бўйсунувчилар:
1) ҳокимиятга нисбатан вазифани бажариш учун ўзаро интилиш муҳитини яратиш;
2) хўжайин билан баҳслашиш ва тўғри рақиб бўлиш учун ўзига ишонган;
3) бошлиқнинг буйруқларини бир вақтнинг ўзида хизмат қилмасдан бажариш;
4) ўз тажрибаси, кўникмалари ва билимларини жамоанинг ишига жалб қилмасдан олиб киринг
унинг бошқа аъзолари ўрнини эгаллаш;
5) ўз хўжайинига ва жамоанинг мақсадларига содиқ
ақлли баҳолаш ва конструктив танқид қилиш қобилиятини сақлаб қолиш;
6) улар энди қила олмаслиги аниқ бўлганда тарк этинг.


Ҳеч қачон бўйсунувчига шахсий масалаларни қандай ҳал қилишни маслаҳат берманг.  Агар маслаҳат сизга ёрдам берса, сизга раҳмат айтилмаслиги мумкин.  Агар бу ёрдам бермаса, сиз жавобгар бўласиз.
• Уй ҳайвонлари билан кўпайманг.  Ходимларга тенг ҳуқуқли аъзолар сифатида қаранг ва ҳамма бир хил мезон билан.
• Ҳеч қачон ходимларга, агар сиз уларнинг ҳурматини сақламоқчи бўлсангиз, назорат остида эмаслигингизни сезиш имкониятини берманг.
• Тарқатувчи адолат тамойилини ҳурмат қилинг: мукофот қанчалик кўп бўлса, шунча кўп мукофот бўлиши керак.
• Муваффақият асосан этакчига боғлиқ бўлса ҳам, жамоангизни рағбатлантиринг.
• Ўзига бўйсунадиган ўзини ўзи қадрлашни шакллантириш.  Яхши бажарилган иш нафақат моддий, балки маънавий рағбатлантиришга ҳам лойиқдир.  Ходимни яна бир бор мақтас
• Ўзингизга берилган имтиёзлар жамоанинг бошқа аъзоларига ҳам тегишли бўлиши керак.
• Ишчиларга ишонинг ва ишда ўз хатоларингизни тан олинг. Коллектив аъзолари улар ҳақида у ёки бу тарзда билиб олади. Аммо хатоларни яшириш заифлик ва инсофсизликнинг намоёнидир.
• Ўз халқингизни ҳимоя қилинг ва уларга содиқ бўлинг. Улар сизга худди шундай жавоб беришади.
• Биринчи навбатда иккита омилни ҳисобга олган ҳолда буюртманинг тўғри шаклини танланг: 1) вазият, нуанслар учун вақт мавжудлиги; 2) бўйсунувчининг шахсияти: сизнинг олдингизда ким - виждонли ва малакали ходим ёки ҳар қадамда итарилиши керак бўлган одам. Бунга қараб, ахлоқий жиҳатдан мақбул бўлган хулқ -атвор меъёрлари ва уларни йўқ қилиш шаклларини танлаш керак.
Буюртма шакллари қуйидагича бўлиши мумкин: буюртма, сўров, савол ва "кўнгилли".
1. Буюртма кўпинча фавқулодда ҳолатларда, шунингдек виждонсиз ходимларга нисбатан қўлланилиши керак.
2. Вазият оддий бўлса, раҳбар ва бўйсунувчи ўртасидаги муносабатлар ишонч ва хайрихоҳликка асосланган бўлса, сўров ишлатилади. Ушбу шакл, агар бирор сабабга кўра уни ҳал қилиб бўлмайдиган бўлса, ходимларга ўз нуқтаи назарини билдиришга имкон беради. Ва агар сиз бу иборани тўғри талаффуз қилсангиз, ходим бу буйруқ эканлигига шубҳа қилмайди.
3. Саволга жавоб бериш шакли ("Буни қилишнинг фойдаси борми?") Менежер мунозарани қўзғатмоқчи бўлганида, лекин ишни бажариш ёки ходимни ташаббус кўрсатишга ундаш яхшироқдир. .
4. "Кўнгилли" шакли ("Ким буни қилишни хоҳлайди?") Ҳеч ким ишни қилишни хоҳламайдиган вазиятга мос келади, лекин шунга қарамай, буни қилиш керак. Бундай ҳолда, "кўнгилли" келажакдаги ишларида унинг ғайратини муносиб баҳоланишига умид қилади. Ташкилотлар ўз раҳбарларининг хусусиятларини акс эттиради.