Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкeнт тиббиёт акадeмияси



Download 239,38 Kb.
bet29/37
Sana25.02.2022
Hajmi239,38 Kb.
#307798
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   37
Bog'liq
etika 6 mavzu (2)

Мажбурлаш
Мажбурлаш - бу одамлар ва компанияларни куч ёки таҳдид орқали манипулятсия қилиш. Бу тушунча "куч билан, қурол ёки таҳдид билан мажбурлаш ... Мажбурлаш жисмоний ёки реал бўлиши мумкин - бундай ҳолларда, жисмоний куч одамни иродасига қарши бирон бир ҳаракатни мажбуран бажариш учун ишлатилади. - масалан, бир томон иккинчи томонга бўйсуниши орқали, ўз хоҳиши билан, рад этадиган нарсани қилишга мажбур бўлганда.
Куч кўпинча кучсизроқ партияга нисбатан маъмурий чоралар билан таҳдид қилади, масалан, маълум бир соҳада ишлаётган одамни лавозимидан четлатиш, ишдан бўшатиш ёки уни ҳақорат қилиш. Бирор киши шахсий эътиқодига зид бўлган ҳаракатларни қилишга мажбур бўлиши мумкин. Мажбурлаш компанияларга ҳам қўлланилиши мумкин, масалан, чакана сотувчи ўзига керак бўлган бошқа маҳсулотларни олиш учун маълум маҳсулотларни сотишга мажбур бўлиши мумкин.
Адабиётда беморлар Тйленол препарати билан заҳарланиш ҳолатлари тасвирланган. Бу ҳолат мажбурлашга мисол бўла олади. Тйленол компаниянинг обрўсига путур этказиш ва уни муаммони ҳал қилиш билан боғлиқ катта харажатларга мажбурлаш орқали зарар этказиш мақсадида заҳарланган. Ҳодисанинг аниқ айбдорлари ва унинг асл сабаблари номаълумлигича қолмоқда. Таъкидлаш жоизки, кейинчалик маълум бир одамларга зарар этказиш мақсадида бир нечта шунга ўхшаш заҳарланиш содир этилган. Товламачиликни мажбурлашнинг ўзига хос шакли деб ҳисоблаш мумкин. Велазкес товламачиликнинг қуйидаги таърифини беради: "... агар ходим ўз манфаатлари ҳисобга олинишини талаб қилса, тижорат йўли билан товламачилик билан шуғулланади. амалдор ". Товламачиликни баъзи таҳдидлар билан бирлаштириш мумкин, улардан пора бериш орқали "сотиб олиш" мумкин. Қасддан қилинган таҳдидлар кўпинча бозорда фаолиятни давом эттириш, рақобатни олдини олиш ёки компанияни мумкин бўлган зарарлардан ҳимоя қилиш мақсадида ишлатилади.
Алдаш (алдаш)
Алдаш - бу одамлар ва тадбиркорлик субъектларига нотўғри маълумот бериш орқали уларни манипулятсия қилиш. Алдаш - "йўлдан оздириш, ёлғон сўзлар ёки ёлғон орқали қасддан йўлдан оздириш ... била туриб, мавжуд ёки ўтмиш фактларга бевосита ёки билвосита алоқадор бўлган ёлғон баёнот ёки намойиш". Чалғитиш тадқиқот ёки ҳисобот маълумотларини нотўғри кўрсатишни ёки сохталаштиришни, адолатсиз реклама ёки била туриб маҳсулотни нотўғри кўрсатишни ўз ичига олади. Маҳсулот самарадорлигини баҳолашнинг ҳақиқатига ва компанияларнинг молиявий саломатлиги ҳақидаги нотўғри маълумотларга мос келмайдиган, бузилган харажатлар тўғрисидаги маълумотларни тақдим этиш ҳам фирибгарликдир. Ҳийла -найранг, ёлғонлардан тортиб, катта иқтисодий ёки жисмоний зарарга, шу жумладан, одамларнинг ўлимига олиб келиши мумкин бўлган мураккаб ёлғонларгача бўлган бизнес амалиётининг кенг доирасини қамраб олади.
Автосервисларни таъмирлаш ҳолатлари адашишнинг классик намунасидир. Компаниянинг автомобилсозларига эҳтиёт қисмлар савдосини оширадиган иқтисодий имтиёзлар таклиф қилинди. Шунинг учун, улар таъмирлашга муҳтож бўлмаган қисмларни кўп марта алмаштиришни қатъий тавсия қилдилар. Мижозлар ўз машиналарига керак бўлгандан кўра кўпроқ таъмирлашга рози бўлишди.
Ўғирлик
Ўғирлик - бу шахснинг мулк ҳуқуқи асосида унга тегишли бўлмаган нарсаларни ўзлаштириши. Д. Нолан ва Ж. Нолан-Хейли ўғирликни “ўғирлик ҳаракати; мулкдорнинг розилигисиз мулкни ўзлаштириш ». Таъриф, ўйин маданий илдиз отган иқтисодий қоидалар билан ўтказилганда, рақобатдан маҳрум бўлган мулкка тааллуқли эмас. Аммо, агар қоидалар ўзгариши натижасида мулк йўқолса, қуйидаги шартлардан бири бажарилган тақдирда унинг йўқолиши ўғирлик ҳисобланади.
 янги қоидаларга мос келадиган чоралар кўриш мумкин эмас эди;
Пропертй мулкни йўқотишдан олдин уларга риоя қилиш учун янги қоидаларнинг пайдо бўлишини ўз вақтида олдиндан билиш имконсиз эди.
Ўғирлик, шунингдек, ахлоқий қоидабузарликларнинг кенг доирасини қамраб олади. Мулк моддий ёки интеллектуал бўлиши мумкин. Ўғирлик, шунингдек, шахс ўзининг имтиёзли мавқеи туфайли олинган маълумотни мулк сифатида ишлатадиган битимларни ҳам ўз ичига олади. Маҳсулотларни қалбакилаштириш, нархларни манипулятсия қилиш ва бошқа компаниянинг манфаати учун компанияга тегишли маълумотлардан фойдаланиш ўғирлик деб ҳисобланиши керак. Бундай маълумотларни мулкий ҳуқуқлар асосида маълумотга эга бўлган компаниянинг компютерлари ва дастурларига рухсатсиз кириш орқали олиш мумкин.
Нархлар бўйича бир неча томонлар ўртасида тил бириктириш ўғирликка олиб келади, чунки у нархларни юқори ушлаб туради ва шу сабабли харидорларни аниқ харид қилиш учун тўламаган пулдан маҳрум қилади. Шартнома тузиш ва уни бажаришда виждонсизлик ҳам ўғирликка олиб келади. Алданган томон қимматбаҳо нарсани йўқотади ва бу қиймат унинг розилигисиз ундан маҳрум қилинади. Худди шундай, харидорларни алдаш ёки мавжуд бўлмаган товарларни сотиш, уларни адолатсиз нархлаш каби ҳар қандай қийматдан маҳрум қилади.

(Рақиб компаниянинг ходими Лопезни ёллаш ҳақидаги ҳикоя, у Лопезнинг ўзини, бир нечта ҳамкасбларини, шунингдек, рақиб компаниянинг муҳим ҳужжатларини олди. Бу ҳужжатларда маълумот эгалик ҳуқуқи билан ҳимояланган махфий маълумотлар бор эди).



Download 239,38 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   37




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish