Миллий истиқлол ва озодлик учун курашни ўз олдига бош мақсад қилиб қўйган сиёсий фирқалар ва ташкилотларннг кенг қамровли фаолиятлари ҳали етарлича ўрганилмаган. Аммо бу партия ва ташкилотларнинг сиёсий кураш тажрибаси мустақил ривожланиш йўлидан бораётган давлатимиз истиқболи учун намуна ва сабоқ мактабидир.
Биринчидан, 1917-1929 йилларда Туркистонда «Шўрои Исломия», «Шўрои Уламо», «Иттиҳоди тараққий», «Миллий иттиҳод», «Бирлик», «Миллий истиқлол», «Туркистон Миллий Бирлиги», «Эрк», «Жадид тараққийпарварлари» ва бошқа сиёсий фирқа ҳамда ташкилотлар фаолият кўрсатди.
Бироқ улар том маънодаги халқчил сиёсий партияларга айлана олмаган бўлса-да, миллий сиёсий маданиятимизга мустаҳкам пойдевор ўрнатдилар. Сиёсий кураш тажрибасини орттириб, тенгсиз кураш майдонида тобландилар.
Иккинчидан, сиёсий партия ва ташкилотлар ташкилий жиҳатдан уюшиш, халқ манфаатини ифода этиш, парламентаризм, давлат қурилиши илму-фани ва тажрибасини эгалладилар. Миллий хоҳиш-иродасини жаҳон афкор оммасига етказа олдилар.
Учинчидан, улар бош мақсадга эришиш йўлида куришнинг ҳам қуролли ҳаракатга сиёсий раҳбарлик, давлат механизмидан фойдаланиш. Курашни давр ва шароит талаблари асосида уюштириш малакаларига эга бўлдилар, ташкилий жиҳатдан чиниқдилар ва келажак пойдеворига заминига истиқлол ғояси ва мафкурасини ўрнатдилар.
Ватанпарварлик кайфиятидаги жадидчи зиёлилар “Миллий иттиҳод”, “Миллий истиқлол”, “Темур”, “Ботиргапчилар” каби яширин сиёсий партиялар ва шўъбалар сафларида мухолиф куч сифатида курашдилар.
Мунаввар Қори абдурашидхонов раҳбарлигидаги сиёсий партиялар дастурларида ўлкани мустақил демократик ривожлантириш, туб аҳолининг миллий манфаатларини ҳимоя қилиш вазифалари илшари сурилди ва мазкур мухолиф ташкилотларнинг ватанпарварлик фаолияти Туркистон халқларига намуна бўлиб хизмат қилди.
ФОЙДАЛАНИЛГАН ВА ЎРГАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ
I. Ўзбекистон Республикаси Президенти И.А.Каримов асарлари:
Каримов И. Юксак маънавият –енгилмас куч. –Т.: Маънавият, 2008
Каримов И. Ўзбекистон 16 йилик мустақил тараққиёт йўли. -Т.: Ўзбекистон, 2007
Каримов И.А Истиклол ва маънавият. Т.: Ўзбекистон, 1994
Каримов И.А Тарихий хотирасиз қелажак йўқ, Т.: Шарқ, 1998
Каримов ИА Ўзбекистон XXI аср бўсағасида; хавфсзликка таҳдид, барқарорлик шартлари ва тараққиёт кафолатлари. Т.: Ўзбекистон, 1997
Каримов И.А Ўз келажагимизни ўз кўлимиз билан курмоқдамиз. 'Туркистон'' газетаси мухбирининг саволларига жавоблар.—Т.: Ўзбекистон, 1999
Каримов И.А Жамиятимиз мафкураси халқни –халқ, милатни миллат қилишга хизмат этсин. –Т.: Ўзбекистон, 1998
Ислом Каримовнинг Тошкент шаҳрида Академик драма театри янги биносининг очилиш маросимида сўзлаган нутқи //Халқ сўзи. 2001, 31 август
Do'stlaringiz bilan baham: |