Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги умиров С. Э., Қодиров З. З

 
24-
расм. Бир-бирига боғлиқ бўлмаган танланмалардан иборат параллел 
гуруҳларда синов ўтказиш схемаси 
Шунингдек, гуруҳлардаги ҳар бир иштирокчи учун тегишли жуфтлик 
танлаб ҳам тадқиқотни амалга ошириш мумкин. Жуфтлик сифатида, 
айтайлик, жинси ва ёши ёки бошқа белгилари бўйича мос тарздаги беморлар 
танланади. Жуфтлик танлангач, рандомизация бажарилади, яъни 
жуфтликдаги битта бемор ўрганилаётган муолажани (препаратни), 
иккинчиси эса плацебони қабул қилади (25-расм). 

---

популяция 
Ро
зил
ик
о
лиш
Жу
фт
ли
к 
та
нл
аш
ра
ндо
ми
за
ци
я 
Асосий 
гуруҳ 
Н
ат
ижа
ла
рн
и 
ба
ҳол
аш
Киритиш ва 
истисно 
этиш 
мезонларини 
қўллаш 
та
нл
ан
ма
Назорат 
гуруҳи 
 
25-
расм. Жуфтлик танланган параллел гуруҳларда синов ўтказиш схемаси 
Ўзаро кесишувчи синов ўтказиш 
Ниҳоясиз шахслараро вариабелликни имкон қадар бартараф этиш мақсадида 
ўзаро кесишувчи синовларни ташкиллаштириш, ўтказиш амалга оширилади. 
Бунда асосий ва назорат гуруҳлари ўртасида деярли тафовут йўқ: иккала 
гуруҳ ҳам навбат билан ўрганилаётган препаратни ҳам, плацебони ҳам қабул 
қилишади (26-расм). Шундай қилиб иккала гуруҳ ҳам бир пайтнинг ўзида 
асосий ва назорат гуруҳларидир. Бундай тарздаги тадқиқотнинг энг катта 
афзаллиги – тежамкорлигидадир. Статистик аҳамиятли натижани, параллел 
гуруҳларда ўтказиладиган синовларга нисбатан икки баробар кам 
иштирокчини жалб этиб ҳам олиниши мумкин.
 
популяция 
Ро
зил
ик
о
лиш
ра
ндо
ми
за
ци
я 
плацебо 
препарат 
Н
ат
ижа
ла
рн
и 
ба
ҳо
ла
ш
Киритиш ва 
истисно 
этиш 
мезонларини 
қўллаш 
та
нл
ан
ма
препарат плацебо
1-
босқич 
2-
босқич