VII боб. Истемолчиларга хизмат кўрсатишнинг технологик
жараёнлари
7.1. Мижозлар билан учрашув
7.2. Буюртмалар қабул қилиш ва бажариш
7.3. Таомларни узатишнинг асосий йўллари (газаклар, яхна
таомлар, биринчи, иккинчи)
7.4. Туристга хизмат кўрсатиш (нонушта, тушлик, кечки таом)
7.1. Мижозлар билан учрашув
Ресторанларда қабул маросимлари, юбилей, банкетлар, туй ва
бошқа тантаналар утқазилади. Ташқи қилинадиган банкетлар
официантларнинт тула ёки қисман иштироқи билан амалга оширилади.
Банкет фуршет, банкет коктейл, чой банкетлари бўлади. Булар қўпинча
хорижий мамлакатларда утқазилади.
Банкет ўтқазиш учун Тайёргарлик ишлари буюртма қабул қилиш,
Тайёргарлик қурит ва хизматдан иборат.
Буюртма қабул қилиш. Банкетлар, тантаналар, туйларга буюртма
қабул қилиш Якка ёки гурух буюртмаларидан тубдан фарқ қилади.
Бундай буюртмадар бир неча қун, хатто ой олдин берилади. Айнан
белгиланган қун ресторан бўш бўлиши керак. Шунинг учун буюртмачи
олдинроқ харакат қилиши мақсадга мувофиқдир. Бундай тантанали
кечалар ўтқазишда фақат таом, ичимликларгина эмас, яна қатор масала
ва тадбирлар бўйича келишиб олинади. Буюртма берувчи билан
ресторан маъмурияти ўртасида орзақи еқи ёзма қатор бандлардан
иборат шартнома тузилади. Тажриба шуни кўрсатадиқи, буюртма бош
официантга берилса, у билан келишилса, банкетлар, тантаналар
муваффақиятли утади, чунки ресторандаги бутун хизмат жараёни унинг
рахбарлигида утади. Буюртма қабул қилишдан аввал бош официант
буюртмачига зални кўрсатади, шароит билан таништиради, столлар
қуйилиши режасини келишиб олади. Энг хурматли меҳмонлар қаерга
утиради, бошқа меҳмонлар жойи қаерда - буларнинг ҳаммаси
келишилади.
Столларни гуллар билан безаш, санъатқорлар ўрни, рақс жойлари
ва бошқа масалалар хал қилинади. Бош официант буюртмачини
ресторан тартиб-қоидаси билан таништиради, хизмат кўрсатиш
тартибини, шунинг билан бирга, идиш-анжомларга етқазилган зарарни
170
тўлашни ҳам тушунтиради. Ресторан маъмурияти таом ва ичимликлар
бахосини пасайтириш ёки айрим таом, ичимликлар, ширинлик ва
ҳоказоларни мажбуран тиқиштиришга хаққи йўқ.
Буюртмани расмийлаштиришда тантана ўтқазиладиган сана,
бошланиш вақти, тугаши, тантана ўтқазиш жойи, қатнашувчилар
миқдори, дастлабки таомнома ва буюртманинг хомаки баҳоси
кўрсатилади. Буюртма махсус буюртмалар китобида белгиланган
шаклда рўйхатдан ўтқазилади. Буюртма қабул қилиш китобидаги
варақанинг 1, 6, 12, 13-бандлари аввал тулдирилади. Буюртмачи
дастлабки келишувдан сўнг бухгалтерия қирим ордери асосида 50% дан
кам бўлмаган миқдорда кассага аванс тўлайди ва квитанция олади.
Кейинчалик тантана бошланишига икки кун қолганда бош
официант
буюртмачи
билан
биргаликда
буюртма-счётни
расмийлаштиради.
Буюртма-счёт беш нусхада тузилади, ресторан рахбари томонидан
тасдиқданади ваКассага топширилади. Кассир буюртмачидан қолган
пулларни ҳам қабул қилиб олади, буюртма-счётни имзо билан
тасдиқлайди ва «туланди» штампини босади. Буюртма-счётнинг
биринчи нусхаси буюртмачига берилади, иккинчиси кассирда қолади,
учинчи, туртинчи, бешинчи нусхалари официантлар бригадирига,
ошхонага, буфетга берилади. Қолган пул туланган ордерга сумма
ёзилади, ордер рақами буюртмани хисобга олиш китобига қайд
қилинади (9—11-бандлар).
Кассир буюртма-счёт асосида назорат касса машинасида чек ёзади
ва буюртма бажараётган официантлар бригадирига беради. Бригадир
иккинчи нусхага қўл қуйиб, чеқни олади. Ошхона ва буфетнинг моддий
масъул шахси чек ва буюртма-счёт бўйича маҳсулот беради.
Иссиқ таомлар, ичимлик, қандолат ва бошқа маҳсулотларга
буюртма қамайтирилса, бордию у буюртмачининг тақлифй билан бўлса
ҳам,
маҳсулот
баҳосидаги
пул
буюртмачига
қайтарилади.
Буюртмачининг ёзма аризасига асосан чиқим-касса ордери ёзилади,
ресторан директори ва бухгалтер қўл қуяди. Бош официант
буюртмадаги таомларни учириб ташлайди. Бу холда буюртмачи
аризасида бош официантнинг тасдиқловчи белгиси бўлади. Буюрт-
мачининг хоҳишига қараб, бу қайтариладиган суммага бошқа маҳсулот
берилиши мумкин, бу хақда буюртма-счётга қайд қилинади.
171
Ресторандаги тантана пайтида Қўшимча буюртма бериладиган
бўлса, официант счёт бўйича расмийлаштиради.
Буюртма-счётга учириб-ёзиш мумкин эмас. Буюртма-счёт нусхаси
қуйида берилади. Буюртма-счётда турли сабабларга қура хизмат
қилинаётган қунга Ўзгаришлар киритиладиган бўлса, буюртма-
счётнинг орқа томонида тегишли бандда белгиланади ва буюртмачи
билан келишилиб, унинг имзоси қуйилади.
Тасдиқдайман:
Директор
___________
«____»______200__й.
_________________________________________________________
____________
(умумий овқтланиш ташкилотси номи)
буюртма-счёт №
(хисоб-китоб
хужжати
хисобланади) кишига
бутортмачи ___________________ зал номи ___________
хизмат кўрсатиш санаси ва вақти_______________________
Умумий овқатланиш ташкилотларида белгиланган тантаналарга
хизмат кўрсатиш қоидалари, буюртмачининг хуқуқ ва мажбурияти
билан танишдим, буюртма шартларига розиман.
Бош официант
Буюртмачи
Совуқ цехдан
қиш
кетган
киши
номи
миқдор
и
баҳос
и
миқдори
баҳоси
Жами
Жами
Иссиқ
цехдан
кишига
кишига
Ж
ами
Баҳоси ва суммаси теқширилди (қальқулятор) «___» ________ 200
___ й.
Аванс № сум Қўшимча № _сум_ Гуллар учун сум_тийин
__тийин тийин
172
__й. Жами олинди сум _тийин буюртма бўйича чек____ сум
тийин
Олдим ____________ кассир
Буюртма-счёт намунаси (юз томони)
Do'stlaringiz bilan baham: |