Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим маркази низомий номидаги

Ранг бўйича ўхшатиш

7. 
   Рангли кубиклар. Топшириқ боланинг рангларни ўхшатиш, фарқлаш ва номлаш кўникмасини аниқлашга йўналтирилади.
   

Текшириш материали: 2 та қизил, 2 та оқ, 2 та яшил, 2 та кўк рангдаги кубиклар.
Текшириш методикаси: бола олдига 2 та (3,4) рангли кубик қўйилади ва текширувчининг қўлидагидек кубикни кўрсатиш сўралади: «Менинг қўлимдагидек кубикни ол». Сўнгра психолог боладан: «Қизил кубик қани, кўрсат ва ҳоказо» деб сўрайди. Агар бола топшириқни бажаришга киришмаса, унда катта одам кубикни худди шу рангдаги кубик устига қўяди ва кубикларнинг умумий белгиси – ранг эканлигини кўрсатади.
Бажариш:
2 ёш – 2 хил рангни ўхшатади ва фарқлайди, 1-2 хил рангни номлайди.
2,5 ёш – 3 хил рангни ўхшатади, 2-3 хил рангни номлайди.
3 ёш - 4 хил рангни ўхшатади, 3-4 хил рангни номлайди.

8. 
   Жуфт расмлар. Топшириқ предметли расмни тўлиқ идрок этиш даражасининг ривожланганлигини аниқлашга қаратилган.
   

Текшириш материали: 4 жуфт предметли расмлар.
Текшириш методикаси: бола олдига 2 та предметнинг расми қўйилади. Худди шундай расмлар жуфти текширувчининг қўлида бўлади. Психолог кўрсатиш ишораси билан уларни ўзаро солиштириб, унинг ва боланинг қўлидаги расмлар бир хиллигини таъкидлайди. Сўнгра текширувчи ўзининг қўлидаги расмларни беркитади ва улардан бирини олиб болага кўрсатади ва худди шундай расмни кўрсатишини сўрайди. Агарда бола топшириқни бажармаса, унда жуфт расмларни ўхшатиш кўрсатилади: «Бундай расм менда бор, сенда ҳам худди шундай расм бор» (бунда кўрсатиш ишорасидан фойдаланилади).

Бажариш:
2 ёшда – 2 жуфт предметли расмни топа олади.

2,5 ёш – 3 жуфт предметли расмни топа олади.
3 ёшда – 4 жуфт предметли расм топа олади.

9. 
   Кесма расмлар. Топшириқ предметнинг расмини тўла идрок этишнинг ривожланиш даражасини аниқлашга қаратилади.
   

Текшириш материали: 2 ти бир хил предметнинг расми, улардан бири 2 та (3 та) қисмга бўлиб қирқилган.
Текшириш методикаси: болага 2 та (2ёш – 2 ёшу 6 ойликка) ёки 3 тага бўлиб (3 ёш) қирқилган расм кўрсатилади ва уни йиғиб бир бутун қилиб бериш сўралади: «Расмни тўлиқ қилиб йиғиб бер». Агарда бола топшириқни бажаришда қийналса, унга қирқилмаган бутун расм кўрсатилади ва қисмлардан худди шундай расмни йиғиш сўралади. Агарда шундан кейин ҳам бола топшириқни бажара олмаса, катта одамнинг ўзи қирққан расмнинг бир қисмини бутун расм устига қўяди ва боладан бошқа қисмини қўйишни сўрайди. Сўнгра болага топшириқни мустақил бажаришни таклиф этилади.

10.