14 Гидролиз жараёнининг автокаталитик характери. Гидролиз жараёни
технологияси. Ёғларни гидроиз қилиш усуллари. Ёғларни гидролиз қилиш
усуллари. Ёғларни гидролиз қилишнинг саноат усулларининг умумий
тавсифи. Уларнинг назарий асослари. Ёғларни гидролиз қилиш жараёнида
сувнинг ҳарорати ва босимнинг таъсири.
Глицеринли сувни тозалаш. Глицеринли сувни таркиби ва уни олдинги
тозалашнинг мақсади. Тозалаш турлари: оҳак эритмаси билан тозалаш,
алюминий сульфат билан тозалаш, активланган кўмир ёрдамида тозалаш
марказдан қочма куч таъсирида тозалаш, ион алмашиниш усулида тозалаш.
Глицеринли сувларни тозалаш технологияси. Хом глицерин олиш.
Жараённинг моҳияти. Совун ости ишқоридан глицерин олиш.
Дистилланган глицерин олиш. Глицеринни дистилляциялашни мақсади
ва моҳияти. Очиқ буғни, вакуумни, ҳароратни ўрни. Гудронни таркиби ва
унинг ишлатилиши. Дистилляциялаш жараёнида чиқинди ва йўқотишлар.
Дистилланган глицеринни оқлаш.
4.8. Ёғ кислоталарини олиш. Ёғ кислоталарини ёғларни гидролизлаб ва
соапстоклардан олиш усуллари. Жараёнининг мақсади ва моҳияти. Пахта
соапстокдан ёғ кислоталар олиш. Ёғ кислоталарни дистилляциялашни
мақсади ва моҳияти. Дистилляция жараёни қолдиғи гудроннинг таркиби ва
уларни ишлатилиши. Дистилляция жараёнидаги чиқинди ва йўқотишлар.
Дистилланган ёғ кислоталарнинг стандарт бўйича сифат кўрсаткичлари.
4.9. Ювувчи воситаларни хиллари, ассортименти ва қўлланилиши.
Хўжалик ва атир совунларни ассортименти. Ёғли совунлар, уларни олиш
усуллари. Совунларни ва совунли эритмаларни физик-кимёвий хоссалари.
Совунни ювиш қобилияти.
4.10. Совун ишлаб чиқариш хомашёлар ва қўшимча материаллар.
Хомашёларни ва қўшимча материалларни тайёрлаш. Совун пишириш
технологияси. Нейтралл ёғлардан олинган совунларни олишни ўзига
хослиги. Совунлари полиморфизми. Совун пишириш бевосита ва билвосита
усуллари ва уларни бир-биридан фарқи. Совун пишириш усуллари.
Совун асосини қайта ишлаш ва унга товар ҳолатини бериш. Совун
асосини меҳаник қайта ишлашни мақсади ва моҳияти. Совунни бўяш, хид
бериш ва стабиллаш. Совунни сифатсизлик белгиси, уни пайдо бўлиш
сабаблари ва уни бартараф этиш усуллари. Стандарт бўйича хўжалик ва атир
совунларининг сифат кўрсаткичлар.
Ювувчи воситалар ишлаб чиқаришни ривожланишнинг корхоналар
иқтисодий кўрсатгичларини юксалтиришнинг етакчи тармоқларидан бири
сифатидаги истиқболлари. Кукунсимон совунлар ва синтетик ювиш
воситалари ишлаб чиқариш. Кукунсимон совунларни турлари, ассортименти
ва уларни олиш.