Ўзбекистон Республикаси молия вазирлигининг Назорат-тафтиш бош бошқармаси ва унинг ҳудудий бошқармалари ходимларига (лавозимли)

VIII. Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида Қонун


92-савол. Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида Қонун қачон қабул қилинган ва унда нечта модда бор?


Жавоб: Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида Қонун Ўзбекистон Республикаси Олий кенгашининг 1996 йил 30 августдаги 280-I-сонли қарори билан қабул қилинган бўлиб, матбуотда эълон қилинган кундан амалга киритилган. Қонун 24 моддадан иборат.


93-савол. Бухгалтерия ҳисобининг мақсади ва вазифалари тўғрисида тушунча беринг ?


Жавоб: 30.08.1996 йилдаги “Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида”ги Қонуни 2 моддасига асосан бухгалтерия ҳисобининг мақсади ва вазифалари фойдаланувчиларни ўз вақтида тўлиқ ҳамда аниқ молиявий ва бошқа бухгалтерия ахбороти билан таъминлашдир.
Бухгалтерия ҳисобининг вазифалари:
- бухгалтерия ҳисоби ҳисобварақларида активларнинг ҳолати ва ҳаракати, мулкий ҳуқуқлар ва мажбуриятларнинг ҳолати тўғрисидаги тўлиқ ҳамда аниқ маълумотларни шакллантириш;
- самарали бошқариш мақсадида бухгалтерия ҳисоби маълумотларини умумлаштириш;
- молиявий, солиққа доир ва бошқа ҳисоботларни тузишдан иборатдир.


94-савол. Бухгалтерия ҳисоби ва ҳисоботини тартибга солиш, бухгалтерия ҳисоби стандартларини ишлаб чиқиш, тасдиқлаш кимга юклатилган ?


Жавоб: “Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида”ги Қонунга (5-модда) асосан бухгалтерия ҳисоби ва ҳисоботини тартибга солиш, бухгалтерия ҳисоби стандартларини ишлаб чиқиш ва тасдиқлаш Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги зиммасига юкланади.
Бухгалтерия ҳисобини юритиш қоидалари бухгалтерия ҳисоби стандартлари билан, шу жумладан, кичик ва хусусий тадбиркорлик субъектлари учун соддалаштирилган бухгалтерия ҳисобини юритиш стандарти билан белгиланади.
Банкларнинг бухгалтерия ҳисоби ва ҳисоботини тартибга солиш Марказий банк томонидан қонун ҳужжатларига мувофиқ амалга оширилади.
95-савол. Бухгалтерия ҳисобининг асосий қоидалари нималардан иборатлигини тушунтиринг ?


Жавоб: “Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида”ги Қонунга (6-модда) асосан бухгалтерия ҳисобининг асосий қоидалари қуйидагилардир:
- бухгалтерия ҳисобини икки ёқлама ёзув усулида юритиш;
- узлуксизлик;
- хўжалик операциялари, активлар ва пассивларнинг пулда баҳоланиши;
- аниқлик;
- ҳисоблаш;
- олдиндан кўра билиш (эҳтиёткорлик);
- мазмуннинг шаклдан устунлиги;
- кўрсаткичларнинг қиёсланувчанлиги;
- молиявий ҳисоботнинг бетарафлиги;
- ҳисобот даври даромадлари ва харажатларининг мувофиқлиги;
- активлар ва мажбуриятларнинг ҳақиқий баҳоланиши.