Ўзбекистон республикаси халқтаълими вазирлиги

1.2-расм. Педагогнинг хусусий компетенциялари.

Педагогик компетенцияларнинг юқорида қайд этилган икки тури бир-бири билан чамбарчас боғланган ва бир-бирини тақоза этади. Шу сабабли, мазкур компетенцияларни шакллантириш жараёнига мажмуали ёндашиш талаб этилади.

ОТМ педагогларнинг компетенциявий ёндашувнинг жорий этилиши фан педагогининг таянч ва хусусий компетенцияларини шакллантириш жараёнига алоҳида эътибор қаратиш лозимлигини тақоза этмоқда.
Қуйида фан ўқитувчисининг хусусий педагогик компетенциялари, уларнинг моҳияти ва компетенциявий ёндошув талаблари асосида педагогик фаолиятга киритиладиган ўзгартиришлар жадвал тарзида берилмоқда.
Хусусий педагогик компетенциялар
1.4-жадвал.

№	Хусусий педагогик компетенциялар	Моҳияти	Компетенциявий ёндошув талаблари асосида педагогик фаолиятга киритиладиган ўзгартиришлар
1.	Методологик компетенция	Ўз мутахассислиги бўйича ўқитиш жараё­нини ташкил этишнинг дидактик асосларини эгаллаш	Компетенциявий ёндошув­нинг концептуал асосларини эгаллаш
2.	Ташкилотчилик компетенцияси	Ўқитишнинг барча шакл­лари: дарс, дарсдан ташқари ишлар, экскурсия ва синфдан ташқари машғулотларда таълим-тарбия жараёнини мақсадга муфовиқ ташкил этиш	Ўқитишнинг барча шакл­лари: дарс, дарсдан ташқари ишлар, экскурсия ва синфдан ташқари машғулотларда техник ва инновацион техноло­гия­лардан уйғун фойдаланган ҳолда мақсадга мувофиқ ташкил этиш
3.	Лойиҳалаш компетенцияси	Компетенциявий ёндашув­нинг концеп­ту­ал асослари эътиборга олинган ҳолда таълим-тарбия жараёнини мақсадга мувофиқ лойиҳалаш	Техник ва инновацион техноло­гия­ларнинг концеп­туал асосларини эътиборга олган ҳолда ўқитиш жараёнини мақсадга мувофиқ лойиҳалаш
4.	Медиа компетентлик	Мутахассислиги бўйича ахборот тўплаш, уларни жамлаш, қайта ишлаш	Таълим-тарбия жараё­нида инновацион техноло­гия­лар ва Интернет материаллари­дан уйғун фойдаланиш
5.	Конструктив компетенцияси	Ўқув материалларининг мантиқий йўналишини эътиборга олган ҳолда қайта ишлаш	Компетенциявий ёндашув­нинг концеп­ту­ал асослари эътиборга олинган ҳолда техник ва инновацион техноло­гия­лардан фойдала­ниш мақсадида ўқув материалларига ишлов бериш
6.	Ўқитишнинг методик ва дидактик таъминотини яратиш компетенцияси	Ўқитишнинг барча шакл­лари: дарс, дарсдан ташқари ишлар, экскурсия ва синфдан ташқари машғулотларда таълим-тарбия жараёнини мақсадга муфовиқ ташкил этишнинг методик ва дидактик таъминотини яратиш	Ўқувчиларнинг ёш, психологик ва эргономик хусусиятларини эътиборга олган ҳолда ўқитишнинг барча шакл­лари: дарс, дарсдан ташқари ишлар, экскурсия ва синфдан ташқари машғулотларнинг методик ва дидактик таъминотини яратиш
7.	Илғор иш тажрибаларни ўрганиш ва оммалаштириш компетенцияси	Ўз педагогик маҳора­тини орттириш мақса­ди­да илғор ўқитувчиларнинг иш тажрибаларни ўрганиш ва оммалаштириш йўлларини билиш	Ўзи ўқитадиган фани бўйича техник ва инновацион техноло­гия­ларни қўллаш юзасидан методик тавсияларни ўрганиш ва амалиётга жорий этиш

УОТМ педагогларнинг инновацион таълим муҳити талаблари асосида педагогик компетентлигини ривожлантириш учун қуйидагиларга эътиборни қаратиш:

1. 
   Педагогнинг барча тоифалари кесимида мутахассислик фанлари бўйича малака талабларини шакллантиришда компетенциявий ёндошувнинг мазмун-моҳиятига эътибор қаратиш;
   
2. 
   Компетенциявий ёндошув асосида вужудга келтириладиган инновацион таълим муҳити талаблари эътиборга олинган ҳолда педагогнинг барча тоифалари кесимида мутахассислик фанлари бўйича электрон қўлланмалар яратиш;
   
3. 
   ОТМ педагогларнинг малакасини ошириш курсларини эҳтиёжга асосланган ҳолда ташкил этиш, бунда фан ўқитувчисининг эҳтиёжи назарда тутилмоқда.
   
4. 
   Малака ошириш курсларида ўқитувчиларнинг педагогик тайёргарлигини касбий диагностик таҳлил қилишни йўлга қўйиш, аниқланган бўшлиқларни ўқитувчи шахсига йўналтирилган ҳолда индивидуал коррекцион иш олиб бориш зарур.
   

Хулоса қилиб айтганда, кадрларни тайёрлаш ва малакасини ошириш жараёнида инновацион таълим муҳити талаблари асосида таълим-тарбия жараёнини ташкил этиш ва бошқариш, таълим мазмунини янгилаш давр талаби саналади.
А.А. Дулзон, О.М. Василева (Россия) таълим муассасаси педагогинингкомпетентлик модели қуйидагича тасвирлаган: биринчи даражага инсонга хос бўлган шахсий фазилатлар компетенцияси, коммуникатив компетенция (мулоқат), хамда инсоннинг фаолияти ва унинг турли даражалари билан боғлиқ бўлган компетенция турларига ажратади.
Иккинчи даража компетенлик классификация И.А. Зимняятаснифига таалуқли⁸: