Ўзбекистон республикаси давлат божхона қЎмитаси

IV. Ҳужжатларни криминалистик текшириш 
 
4.1. Ҳужжат тушунчаси, уларни кўздан кечириш, олиш ва 
ҳужжатларни криминалистик усулда текширишнинг аҳамияти. 
Ҳужжат – кенг маънода маълум бир фактни ўзида ѐзма равишда акс 
этувчи моддий объект тушунилади. 
Амалиѐтда ҳужжатларнинг қуйидаги турлари мавжуд: 
1) Қайд этиш усули бўйича: 

қўлѐзма ѐки типографик усулда бажарилган ҳужжатлар 
(ведомостлар, далолатномалар, квитанция, накладной, декларация, битим ва 
ҳ.к.); 

график ҳужжатлар (режа, жадвал, расм, сизма-схема ва бошқалар); 

---


фото-видео ҳужжатлар (одамларнинг, турли объектлар, ашѐвий 
далилларнинг фото-видео тасвири); 

фоно ҳужжатлар (магнит тасмага (дискга) ѐзилган маълумотлар). 
2) Тайѐрлаш усули ва кетма-кетлигига кўра: 
• асли 
• нусхалари. 
3) Процессуал аҳамиятига кўра: 
• ашѐвий далиллар 
• ѐзма далилар. 
4) Ҳужжатни расмийлаштириш шаклига кўра: 
• белгиланган шакилда 
• ихтиѐрий шаклда 
Криминалистик (тор) маънодаги ҳужжатлар - жиноий иш бўйича 
маълум бир фактнинг ўз ичида акс этади ва тасдиқлайди. 
Бази ҳужжатлар жиноий ҳаракатни содир этиш учун қурол 
воситасини бажаради. Масалан: божхонага доир жиноятни, қалбаки 
божхона декларацияси, товар кўзатув ҳужжатлари ѐрдамида божхона 
назоратидан товар ва транспорт воситаларини ўтказишда ѐки шу каби 
қалбаки ҳужжатлар орқали контрабанда жиноятларини содир этишда 
фойдаланса, ҳужжатлар иш юзасидан жиноят қуроли ҳамда ашѐвий далил 
бўлиб ҳисобланади.
Ўз.Р. 
ЖПКнинг 
81-моддасига 
биноан 
ҳужжатлар