Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти шорахметов шоакбар шорустамович

366-м о д д а. Аpизани кўpиш


Суд янги очилган ҳолатлаp бўйича ҳал қилув қаpоpи, аж­pим ёки қаpоpни қайта кўpиш тўғpисидаги аpизани аpизачини ва ишда иштиpок этувчи шахслаpни хабаpдоp қилган ҳолда кўради. Бироқ, бу шахслаpнинг келмаслиги аpизани кўpишга тўсқинлик қилмайди.


1. Янги очилган ҳолатлар бўйича суднинг ҳал қилув қарорлари, ажримлари ҳамда қарорларини қайта кўриш тўғрисидаги ишларда ишда иштирок этувчи шахслар, прокурор томонидан берилган аризаларни суд умумий процессуал қоидаларга риоя этиб, тайёрлов ҳаракатларига алоҳида эътибор берган ҳолда кўриб чиқиши лозим.
Суд аризага асосан муқаддам кўриб ҳал этилган фуқаролик ишини талаб қилиб олиши билан ишда иштирок этувчи шахсларни хабардор қилиши керак. Иш бўйича аризачи ва бошқа шахсларнинг хабардор этилиши умумий қоидаларни қўллаган ҳолда амалга оширилади (ФПКнинг 132-140-моддалари). Бундай турдаги иш юритиш бўйича прокурорни хабардор этиш қонунда мажбурий бўлмаса-да, суд амалиётида уларни иштирокини таъминлаш иш юзасидан адолатли, қонуний қарор чиқаришда судга кўмак бериши маълум бўлганлиги сабабли аксарият ишларни судда кўришда прокурор иштирокини таъминлашга эътибор берилмоқда.
Агар аризачи ва ишда иштирок этувчи бошқа шахслар тегишли тартибда судда ишни кўриш ҳақида хабардор этилсалар-у, лекин улар суд узрсиз деб топган сабабларга кўра келмасалар, суднинг аризани кўришга тўсқинлик қилмаслиги қонунда белгиланган.
Прокурорнинг янги очилган холатлар бўйича берган аризасига кўра, иш қўзғатилган ҳолларда, иш кўришда унинг иштироки таъминланиши лозим бўлади.
Юқорида таъкидлаганимиздек, бундай ишларни кўришда судда иш юритиш жараёнининг умумий талабларига риоя қилинган ҳолда ўтказилиши лозим. Бунинг учун суд аризачини судга келган-келмаганлигини аниқлайди, агар аризачи ва иш учун зарур бўлган шахслар суд узрли деб топган сабабларга кўра келмаганлиги аниқ­ланса, суд иш кўришни кейинга қолдириб, аризачининг иштиро­кини зарур деб топиши мумкин.
2. Бундай ишларни (аризани) биринчи инстанция судида кўриш қоидаси ҳал қилув қарори, ажрим ва қарорларни янги очилган ҳо­латлар бўйича апелляция, кассация ва назорат тартибида кўришга татбиқ этилади.