Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти шорахметов шоакбар шорустамович

Т. бир ярим ёшли ўғли М.ни отаси А.дан олиб, ўзининг тарбиясига бериш ҳақида даъво билан судга мурожаат қилган.
Суд Т.нинг даъвосини рад қилган.
Апелляция инстанцияси суди ҳал қилув қарорини ўзгаришсиз қолдирган.
Ўзбекистон Республикаси Олий судининг Фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъати 2002 йил 26 апрелда суд қарорларини бекор қилиб, даъвони қаноатлантириш ҳақида янги қарор чиқарди. Қарорда жумладан қуйидагилар кўрсатилган.
Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленумининг 1998 йил 11 сентябрдаги “Болалар тарбияси билан боғлиқ бўлган низоларни ҳал қилишда судлар томонидан қонунларни қўллаш амалиёти тўғриси­да”ги қарорининг 3-бандида тушунтирилишича, суд бошқа-бошқа турадиган ота-оналар ўртасида бўлган низоларни ҳал этишда ота ва она ҳуқуқ ҳамда мажбуриятларининг тенглигига асосланган ҳолда, вояга етмаган болалар манфаатларидан келиб чиққан ҳолда ҳал этилиши лозим. Бунда, суд боланинг ота-онадан, ака-ука, опа-сингилларидан қайси бирига боғланиб қолганлигини, ота-онадан қайси бири болаларига кўпроқ ғамхўрлик ва эътибор кўрсатаёт­ганлигини, уларнинг ахлоқий, шахсий фазилатларини ва ҳар бири билан бола ўртасидаги муносабатларини, уларда болани тарбиялаш ва унинг камолоти учун шарт-шароитлар яратиш имкони борлиги­ни эътиборга олади. Ота-онадан бирининг моддий-маиший аҳволи устунлигининг ўзи болани унга олиб бериш учун асос бўла олади­ган шарт ҳисобланмаслигини назарга олиши лозим.
Ишдаги мавжуд васийлик ва ҳомийлик органининг хулосасида бола бир ярим ёшда бўлиб туғилганидан онасининг тарбиясида бўлганлиги, онанинг ижобий ахлоқий фазилатларга ва бола тарбиси учун етарли бўлган моддий-маиший шароитга эга эканлиги кўрсатилган.
Биринчи инстанция суди васийлик ва ҳомийлик органининг хулосасига ҳуқуқий баҳо бермаган ва хулоса билан келишмаганлик сабабларини ўз қарорида асослантирмаган. Т. томонидан икки маротаба болани узрли сабабларга кўра, қисқа муддатга отасига қолдирганлиги фактининг ўзи онанинг болани тарбиялаш ҳуқуқи­дан маҳрум қилиш учун асос бўлмайди¹.