Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти шорахметов шоакбар шорустамович

334-м о д д а. Иш кўришнинг бошланиши


Раислик қилувчи суд мажлисини очади ва кимнинг шикоя­ти ёки протести бўйича ҳамда қайси суднинг ҳал қилув қарори юзасидан қандай иш кўрилишини эълон қилади. Раислик қилувчи ишда иштирок этувчи шахсларнинг қайси бири кел­маганлигини, келмаганлик сабаблари тўғрисида қандай маъ­лумотлар борлигини аниқлайди, судга келганлар­нинг шахсини аниқлайди, шунингдек мансабдор шахслар ҳамда вакиллар­нинг ваколатини текширади.


1. Фуқаролик ишлари биринчи инстанция судида якка тартибда кўрилган бўлса, апелляция судида эса иш ҳайъат тартибида кўри­либ, суд мажлисига судьялардан бири раислик қилади.
Суд мажлисининг тайёрлов қисмида суд, фуқаролик ишини мазкур суд мажлисида кўриш учун зарур шарт-шароитлар етарли бўлиш-бўлмаслигини аниқлайди. Бунинг учун суд ишни суднинг мазкур тартибда чиқарилган шахсларнинг иштирокида кўриш мумкин ёки мумкин эмаслиги ва тўпланган далилларнинг етарли бўлиш-бўлмаслиги масалаларини ҳам ҳал қилади.
Суднинг мазкур масалаларни ҳал қилиш юзасидан процессуал ҳаракатлари қуйидаги тартибда амалга оширилади. Аввало, судда раислик қилувчи суд мажлисини очиб, қандай ишнинг кўрилишини эълон қилади. Шундан сўнг, суд мажлиси котиби иш бўйича чақирилган шахслардан кимларнинг келганлигини, келмаганларга чақирув қоғози топширилган-топширилмаганлигини, уларнинг келмаганлик сабаблари тўғрисида қандай маълумотлар борлигини судга маълум қилади.
Суд келганларнинг шахсини аниқлайди, шунингдек мансабдор шахслар ва вакилларнинг ваколатини текширади (ФПКнинг
167-моддаси).
Агар ишда таржимон иштирок этса, раислик қилувчи унинг қонунда назарда тутилган бурчларини, вазифаларини тушунтиради ва нотўғри таржима қилинганлиги учун Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 238-моддаси бўйича жавобгарликка тортили­ши мумкинлиги тўғрисида огоҳлантиради.
2. Апелляция инстанцияси судининг суд мажлисига ишда иштирок этувчи тарафлар ёки бошқа шахсларнинг келмаслиги иш кўришни кейинга қолдириш учун асос бўлмайди, бу масалани суд ҳайъати ўз ажрими билан асослантириши лозим. Раислик қилувчи ишда иштирок этувчи шахслардан бирортаси келмаган бўлса, бу­нинг сабабларини аниқлаши керак. Бундай ҳолларда, суд ФПКнинг 174-176-моддаларида кўрсатиб ўтилган талаблар асосида масалани ҳал этиши лозим.