Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти шорахметов шоакбар шорустамович

238-м о д д а. Ажримнинг мазмуни


Cуд ажримида қуйидагилар кўрсатилади:

1. 
   ажримнинг чиқарилган вақти ва жойи;
   
2. 
   суднинг номи, судьянинг фамилияси (суд таркиби), суд мажлисининг котиби;
   
3. 
   ишда иштирок этувчи шахслар;
   
4. 
   низо предмети ва ажрим билан ҳал қилинаётган масаланинг моҳияти;
   
5. 
   суд хулосасига олиб келган асослар ва суд қўллаган қонунлар;
   
6. 
   суднинг ҳал этилаётган масала юзасидан хулосаси;
   
7. 
   ажрим устидан шикоят бериш (протест келтириш) тартиби ва муддати.
   

Суд томонидан ўз жойида чиқариладиган ажрим ушбу модданинг 4, 5 ва 6-бандларида санаб ўтилган маълумотларни ўз ичига олиши лозим.


1. Фуқаролик ишлари юзасидан чиқариладиган ажримлар алоҳида ҳужжат сифатида чиқариладиган бўлса, унинг ижроси тегишли шахсларга юборилади ва у ҳал қилув қарори сингари барча томондан амал қилишга мажбурдирлар.
Биринчи инстанция суди томонидан чиқарилган ажримларнинг ҳаммаси ҳам қонуний кучга киравермайди. Баъзи ажримлар шу ажримларни чиқарган суд томонидан ўзгартирилиши ёки бекор қилиниши мумкин. Масалан, агар суд даъвони таъминлаш, экспер­тиза тайинлаш, учинчи шахсларни ишга жалб қилиш сингарилар тўғрисидаги илтимосни рад қилган бўлса, кейинчалик ишни кўрганда аниқланган ҳолатга қараб, суд ўзининг ажримини хоҳ тарафларнинг илтимосига мувофиқ, хоҳ ўз ташаббуси балан қайта­дан кўриши мумкин. Бошқа ажримларни суд ўзгартира ол­майди, бекор ҳам қила олмайди. Бундай ажримларни тарафларнинг хусу­сий шикоятига ёки прокурорнинг хусусий протестига мувофиқ юқори суд бекор қила олади.
Бу ажримларнинг аввалгилари ажрим чиқарилиши биланоқ, иккинчилари эса-шикоят қилиш учун берилган муддат ўтгандан кейин ёки шикоят қилиш учун берилган муддат ўтгандан кейин ёки шикоят ё протест юқори суд томонидан рад қилингандан кейин, бошқа ажримлар эса, иш юзасидан чиқарилган ҳал қилув қарори билан бирга қонуний кучга киради.
Ажримининг қонуний кучга кириши муайян ҳуқуқий оқибат­ларга сабаб бўлади. Чунончи, биринчидан, шу ажрим билан ҳал қилинган низо янгидан кўрилмайди; иккинчидан, унинг устидан шикоят қилинмайди, шу ажримга мувофиқ тарафлардан бири бирор ҳаракатни қилиши лозим бўлса, ажрим мажбурий равишда ижро этилиши мумкин.