Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия институти спорт гимнастика машғулотининг

3.3.2.Дарсда кўпкураш турлари миқдорини режалаштириш
Спорт гимнастикаси спортнинг кўпкурашли туридир. Худи шу хусусиятга кўра дарсда кўпкураш турларининг миқдорини режалаштириш масалаларини кў риб чиқиш керак. Бир томондан, ҳар бир тур бўйича ў рганилаётган машқлар ҳажми билан боғлиқ муаммо сифатида, иккинчи томондан эса кўпкурашчи гимнастикачининг махсус чидамкорлигини тарбиялаш муаммоси сифатида.
Машғулотнинг тайёргарлик даврида асосий диққат-е`тибор оила машқларни Ўзлаштир ишга қаратилади. Бу вақтда, барча кўпкураш турларида шуғулланмаслик, лекин оила ҳажмли ишни чуқурлаштириб бажариш мақсадга мувофиқдир. Дастур яхшироқ Ўзлаштир иб борилгани сайин ҳар бир дарсга тобора кўпроқ турлар киритилади. Ва, ниҳоят, бутун дастур ишлаб чиқилганидан кейин тайёргарлик даврининг охири ва мусобақа даврининг бошида барча кўпкураш турлари бўйича дарсларга ў тилади.
Дарслар самарадорлигини юкламага қараб баҳолашда қуйидаги қоидаларга риоя қилиш зарур. Бир хил ҳажмдаги ишни бир дарсда алоҳида турлар бўйича машқлар миқдорини Ўз гартириб бериш ҳисобига кўпкурашнинг камроқ ёки кўпроқ миқдорида бажариш мумкин. Шунга боғлиқ равишда фақатб ила кў рсаткич асосида (юклама ҳажми ёки турлар миқдори бў йича) дарслар самарадорлигини баҳолаш бир томонлама ва нотў лиқ бўлади.
Юклама ҳажми (кўпайтириш, камайтириш икки ёшл билан вариантланади: дарсда кўпкураш турларининг ҳар бирида иш ҳажми муайян даражада бў лганда, уларнинг миқдорини Ўз гартириш ёки дарсда кўпкураш турларини миқдорини Ўз гартирмаган ҳолда ҳар бир турда иш ҳажмини Ўз гартириш ёшли билан.
Шуни та`кидлиб ў тиш муҳимки, акробатик ёки хареографик тайёргарлик машқлари, агар улар дарснинг тайёргарлик қисмида эмас, асосий қисмида ў тказилса, кўпкурашнинг алоҳида турлари сифатида қаралиши керак. Ан`анавий кўпкураш турлари билан бир қаторда мазкур қўшимча турлар, шунингдек, МЖТни киритиш дарсдаги турларнинг умумий миқдори ва улардан ҳар бирига вақтни белгилаш чоғида режалаштиришда Ўз аксини топиши лозим. Дарслар мусобақаларолди тайёргарлигига мазмунан яқинлашса, бир дарсга шунчалик кўп турлар миқдори режалаштирилади.
Қўшимча турлар сирасида асосий кўпкураш турларидан бирига хос бўлган ва дарсга қайта киритилган машқлар мавжуд бў лиши мумкин. Масалан, техниканинг юксак барқарорлигига эришиш учун машғулотнинг асосий қисми сў нгида от ёки хода устида машқлар такрорланади.