‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

(ishchi, temirchi, suvchi);
 
ot+li 
«belgining mavjudligi yoki ortiqligi» 
(suvli, m evali)
 
va boshq. Ana shu so'z 
yasash qoliplari asosida turli-tum an yasama so'zlar hosil qilinadi.
So'zlovchi xotirasida, so'z yasash qoliplari va ularning m a’nolari
haqida ko'nikmaning mavjud bo'lishi har qanday yangi yasalmaning oson
tushunilishiga imkon beradi.
So'z yasash qoliplari va ularning m a’nolari bir xil yasovchi qo'shim - 
chali so'zlarni m a’lum uyalarga birlashtirish asosida aniqlanadi. Masalan:
traktorchi
yig'la
binokor
kombaynchi
sizla
g'allakor
suvchi
qo'lla
paxtakor
ekskavatorchi
oqla
o'ymakor
tikuvchi
ishla
sholikor
202-mashq.
Matnni o'qing, so'zlarning yasalish o'rinlariga e ’tibor be­
ring, ularni izohlang.
«QOZON» TO PO N IM I HAQIDA
Yer yuzida ham m a joyning o ‘z atamasi mavjud. Geografik joyning 
nomi kishilik jamiyati uchun katta ahamiyat kasb etadigan faktordir.
Toponim — yer atamasi. Shuning uchun ham ko'p adabiyotlarda joy 
nomlari grekcha toponim 
(topos —
joy, yer; 
onoma
— so'z) so'zi bilan alma­
shinib ishlatiladi. Geografik nomlarning kelib chiqishini, ishlatilishini, ho­
sil bo'lish qonuniyatlarini, grammatik qurilishini toponimikada o'rganamiz.
140

---

Toponim lar turli so'z turkumlaridan, har xil mazmundagi so‘zlar va 
ularning qo‘shilmasidan hosil bo‘lishi mumkin. Toponimlar ichida xo‘jalik 
term inlari ham o'ziga xos o ‘rin egallaydi.
Qozon turkcha so'z bo'lib, rus, ukrain, belorus va bolgarlar toponim i- 
kasida keng uchraydi. Bu toponim garchi bir m a’noda uchramasa-da, lekin 
geografik nom sifatida mavjuddir.