‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

(«Hikmatlar»dan
) 5. Uning 
goh yig'lagisi, goh kulgisi, goh butun kechani ostin-ustun qilib qo‘shiq 
aytgisi kelardi. 
(S. Ahmad)
358-mashq.
Quyida berilgan fikrni izohlang. Unga hikoyat va hikmat- 
lardan misollar keltirib, bog‘lovchilarni ham ishtirok ettiring.
Til bor, bol keltirar,
Til bor, balo keltirar.
9
£ Savol va topshiriqlar
1. Harakat nom idan keyin kelgan ko ‘makchilarga misollar yozing.
2. Yanglig
1
so‘zi qaysi ko‘m akchilar bilan sinonim bo‘la oladi.
3. 0 ‘xshashlik, qiyoslash m a’nolarini bildiruvchi ko‘makchilarni 
yozing, ular ishtirokida gaplar tuzing.
4. 
Tufayli, chog'U, osha, b o ‘y lab, bo'yicha, uzra, holda, y o ‘sinda
ko‘makchilari ishtirok etgan gaplar tuzing.
5. Nutqimizda qaysi ko'm akchilar jo'nalish kelishigidagi so‘zlar bilan 
qo‘llanadi?
6
. Biriktiruv bogMovchilari qanday vazifa bajaradi?
7. Bog‘lovchi o'rnida keladigan qo‘shimchalarni ayting va ularga 
misollar yozing.
8
. 
Agar, garchi, chunki, g o ‘yo, g o ‘yoki, basharti, m abodo
kabi 
bog‘lovchilar ishtirokida gaplar tuzing, ularning uslubiy vazifasini 
tushuntiring.
Tayanch tushunchalar
bog‘lovchilar, teng bog‘lovchilar, ergashtiruvchi bog‘lovchilar, 
biriktiruv bog‘lovchilari, zidlov bog‘lovchilari, ayiruv bog‘lovchilari, 
aniqlov bo g 'lo v ch ilari, sabab bog‘lovchilari, shart bog‘lovchilari, 
chog'ishtiruv bogMovchilari.
403

---

37-DARS. YUKLAMALAR УА ULARNING
USLUBIY XUSUSIYATLARI
Darsning maqsadi: 
talabalarning yuklamalar yuzasidan olgan bilim- 
larini kengaytirish.
Y uklam alardan nutqda o ‘rinli foydalanish ko‘nikm asini shakl- 
lantirish.
R e j a: 
* Yuklamalar haqida m a’lumot.
* Yuklamalar tasnifi.
* Yuklamalarning uslubiy xususiyatlari.
Y o rdam chi so ‘zlar deb y u ritilu v chi guruh tark ib id a shunday 
yordam chilar borki, ular so‘z va gaplarni bir-biriga bo'lgan sintaktik 
m unosabatini ifodalamaydi. M asalan,