9.
M en buyuk yurt o ‘g‘lidurman,
M en
bashar farzandim an,
Lekin aw al senga bo‘lsam
Sodiq o ‘g‘lon, o'zbegim.
(E. Vohidov)
353-m ashq.
Quyida berilgan hikoyatni o ‘qing. Teng va ergashtiruvchi
bog‘lovchilarni topib, ularning turini, gram m atik vazifasini qavs ichiga
yozing.
SA D O Q A T
Q adim zam onlarda shunday bir yurt bor ekanki,
uning xalqi
m ehnatkash, podshosi odil, hayoti tinch ekan. Shu bois, boshqa bir
mamlakatning shohi g'ayirligi kelib, o ‘sha yurtni bosib olmoqchi bo‘libdi.
Biroq d a fa ta n hujum qilishga ju r’at etolmay, o ‘sha yurtga o ‘z xufiyasini
yuboribdi. Xufiya o‘sha yurtga boribdi va mulozimlari safiga kiribdi. So‘ng
o ‘z mamlakatiga borib, shohiga bu yurtni olib bo‘lmaslikni aytibdi. «Qal’asi
mustahkam emas, lashkari ham ko‘p emas», deb o ‘zi guvoh bo‘lgan
voqeani aytib beribdi:
Bir kuni o ‘sha podsho shikorga chiqqan edi:
m en ham , yigitlar
ham birga bordik. Podsho uchqur bir kiyik ortidan ot qo ‘ydi. Shu bois,
ham m am iz unga ergashdik, biroq kiyik narigi cho ‘qqiga o ‘tib ko‘zdan
g‘oyib boid i. Terlab ketgan podsho ro‘molcha bilan peshanasini artmoqchi
edi,
nogahon shamol kelib, ro ‘m olchani daraga uchirib ketdi. Shu sababli
qirq yigitning hammasi o ‘zini tubsiz jarlikka otdi. Qanchasi mayib-majruh
b o ‘ldi, amm o om on qolgan bir yigit ro ‘m olchani olib chiqdi va podshoga
topshirdi...
U yurtda bunday yigitlar ko‘p, shuning uchun ham bunaqa yurtni
yengib bo'lmaydi.
(O '. Hoshimov)
J
Topshiriq.
Siz ham
yuqoridagi matnga asoslanib, «Hech kimga
berm aym iz seni,
0
‘zbekiston» m avzusida b a h s-m u n o z a ra
o ‘tkazing.
354-m ashq.
Berilgan m atnni o ‘qituvchi asta-sekin o ‘qiydi. Talabalar
eshitganlari asosida faqat bog‘lovchilarni daftarlariga yozadilar.
E Z G U L IK U R U G ‘LARI
Hayotda hech narsa abadiy emas. Vaqti kelsa, tog‘lar ham yemiriladi,
am m o yoshlikda inson qalbiga ekilgan ezgulik urug'lari toabad zavol
bilmaydi.
0
‘g‘il-qizlarimiz biz yetolmagan orzularga erishishi, shuningdek,
401
biz chiqolmagan ch o‘qqilarni
zabt etishi m uqarrar, chunki ularning
jo'shqin qalbida jahoniy aql va tafakkur m ash’ali yolqinlanib turibdi.
Keyingi yillarda ilm -fan, sport, ijod, san’at, ishlab chiqarish va boshqa
sohalarda erishilgan olam shumul yutuqlarim izni esga oling.
Dem oq-
chimanki, aynan mustaqillik davrining yoshlari fidoyi mehnati va izlanish
orqali
0
‘zbekiston nom ini dunyoga tanitm oqda, uning obro‘siga obro‘,
sh u h ratig a sh u h ra t q o 'sh m o q d a . Z am o n ham ,
d un y o q arash ham
o ‘zgaryapti. Siz bilan biz ushbu yangilanish silsilasidamiz. Prezidentimiz
ta ’kidlaganidek, avlodlar o ‘rtasida o'ziga xos «ko'prik» bo‘lishimiz lozim.
Toki ota-bobolardan meros qolgan shu yurt, shu tuproq, shu aziz Vatanni
ishonchli qo'llarga topshira olaylik.
... M aqolamga so'nggi nuqtani qo'yarkanm an, hazrat Navoiyning
quyidagi satrlarini yana bir bor eslagim va eslatgim keldi:
El netib topqay menikim,
M en o ‘zimni topmasam...
Do'stlaringiz bilan baham: