‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

181-mashq.
Gaplarni o ‘qing. S o 'z yasovchi hamda shakl yasovchi
qo'shimchalarni aniqlab, ularning agglutinativ xususiyatlarini izohlang.
Kitob bilan abadiy do'st tutining. Orangizdan qil ham o'tmasin.
Xorijiy tillarni qunt bilan o'rganing.
Vatan tarixini biling. U ni har xil m urtad talqinlardan, tuhm at va 
axlatlardan tinimsiz tozalang. Shavkatli tariximizni zamonaviy, mahobatli 
tarixiy ishlar bilan boyitishga harakat qiling.
Kamtarga kamol — m anm anga zavol. Takabburlik qilmang. Xokisor 
bo'lishga harakat qiling. Kibrlanmang. Maqtasa, Sizni boshqalar maqtasin. 
Siz esa olqishlarni eshitmang.
125

---

G ‘azablanmang. G 'azab sizni to ‘g‘ri izdan chiqarib yuboradi. H ar 
qanday holatda ham sokin bo'lishga intiling.
Dilozor bo‘lmang. Dilozordan Xudo bezor. Odamlar bilan shunday 
gaplashingki, ular yana Sizga intilsinlar. Siz bilan suhbatlashishni havas 
qilsinlar.
Ota-ona, qavm-qarindosh, yor-birodarlarning ahvolidan doim xabar 
olib turing. Ota-onaning duosini olib qolishga oshiqing. Savob ishlar orasida 
eng zaruri shu.
( G ‘aybulla al-Salom )
182-mashq.
Matnni o ‘qing. Q o‘shimchalarni aniqlab, ularni turlarga
ajrating.
Hoy Ubaydulloxon! Ubaydulloxon! Qani, seni yo‘qlovchi bir mehri- 
boning bormi? Hozir sening bog‘laringga bahor keldi. Maysalar unmoqda. 
Osmoningda turnalar! Nahot, ularning qur-quri senga eshitilmasa?! Xumori 
tutib yig‘lamaysanmi? Qirlaringdagi lolalar, binafshalar, varrak uchirgan 
tomlaringdagi chuchmom alar nahot xumor qilib ko'zlaringga ko‘rinmasa!
Uning xayolida jonlangan onasining nolalari qanchalik aqlli bo'lmasin, 
ammo otasi Asadullo maxsumning yoshligidan qulog'iga quygan hikmatlari 
xayolidan kecharkan, qamoq azob-uqubatlarini ham, sog‘inch xumorlarini 
ham birdan unutardi. Yangidan o ‘zida kuch-g‘ayrat tuyardi, kelajagiga, o'z 
maqsadlariga erishishga umid uyg'onardi.
— 
Bir g'ofil bandani g‘aflat uyqusidan uyg'otib, yo'lga solmoqning o‘zi 
qanchalik savob!
Bir yetimning boshini silasang, bir g'aribning mushkulini oson qilsang, 
bir bechoraning ko'ngliga malham bo'lsang, buning savobiga ne yetsin! 
«Ammo, xalqning dardiga darmon bo'lmoq niyatida jon fido qilsang, uning 
baxt-saodati uchun o'z halovatingdan kechsang, hayotingni uning yo'liga 
tiksang, buning savobiga teng savob bo'larmikan dunyoda! Bunday banda- 
sidan Xudoyim o'z marhamatini darig' tutmaydi», — derdi otasi.
Darhaqiqat, xalq uchun jonini qurbon qilishdan afzalroq inson uchun 
ulug'roq savob yo'q! Xalqning baxt-saodati, ozodligi y o'lida qurbon 
bo'lganlarga, o'lim yo'q!